Angst en paniek
Wat is het?
Paniek is de hoogste vorm van angst en kan beschreven worden als snel en plots opduikende, intense angst. Meestal gaat dit gepaard met het gevoel van de controle te verliezen over jezelf en de situatie.
Paniek ontstaat door een wisselwerking van twee systemen; namelijk externe stimuli (dingen van buitenaf) die angst oproepen (associaties) en de manier waarop jij met angst omgaat (emotieregulatie, een combinatie van gedachten, gevoelens en gedragingen).
Voorbeelden:
- Iemand richt een wapen op mij (externe angststimulus) en ik denk “Oh, dit is in scene gezet, ik herken dit van een televisieshow waarbij ze mensen in de maling nemen” (gedachten). Hierdoor voel ik me nieuwsgierig (gevoel) en wil ik erachter komen of het daadwerkelijk zo is door te roepen “ben jij van televisie?” (gedrag).
- Iemand richt een wapen op mij (externe angststimuli) en ik denk “Oh nee, een terrorist die een aanslag gaat plegen!” (gedachten). Ik voel angst door mijn lijf gieren (gevoelens) en verstijf helemaal (gedrag). In beide voorbeelden kan je zien dat ervaringen vanuit het verleden een grote rol spelen in welke (paniek)gedachten ik oproep. Het zijn deze, vaak onbewuste gedachten die ervoor zorgen dat angst omvormt tot paniek.
Uitingsvormen:
- Lichamelijk: Ons lichaam reageert intens bij een paniekaanval. Mogelijke lichamelijke sensaties zijn duizeligheid, hyperventilatie, hartkloppingen, zweten, braken, onwerkelijkheidsgevoel, etc.
- Gedrag: Vermijden van angstige stimuli.
- Psychisch: Piekeren.
Wat kun je zelf doen?
Hoewel het wegstoppen/vermijden in eerste instantie een goed idee lijkt, komen de problemen vaak later harder terug. Doordat je de prikkels vermijdt, houd je je negatieve associatie met die prikkel/stimuli in stand. Blijf er dus niet mee lopen. Praat erover met mensen die je vertrouwt en zoek hulp. Paniekaanvallen zijn doorgaans goed te behandelen. Meestal gebeurt dat met EMDR. Ga naar je huisarts voor een doorverwijzing. Weet je het niet zeker of is de stap naar de huisarts te groot, maak dan een afspraak met één van de studentenpsychologen. Voor paniekaanvallen kan je doorgaans ook hulp krijgen bij hen.
Podcasts over omgaan met paniek
Paniek - De Podcast Psycholoog
Trainingen
Bekijk het trainingsaanbod om te zien of er een training wordt aangeboden die bij jouw persoonlijke ontwikkeling past.
Zelf aan de slag
Voel je je vaak angstig? Heb je weleens een paniekaanval? Je bent niet de enige. Het is wel belangrijk om op tijd in actie te komen, waardoor je zorgt dat de klachten niet verergeren. Eén van de manieren om te starten met het aanpakken van de klachten is het volgen van een zelfhulpmodule. Ga dus snel aan de slag! Deze module helpt om je klachten te verminderen of te voorkomen dat ze erger worden. In de oefeningen train je jezelf om jouw angst en paniek te begrijpen en de baas te blijven.
Kan jij wel wat meer veerkracht gebruiken? Vraag je je weleens af waarom je op een bepaalde manier op tegenslagen reageert? Ga dan met deze module aan de slag. In de module krijg je meer inzicht in jezelf en waarom je reageert zoals je doet. Zo bouw je veerkracht op. En dat helpt je bij tegenslagen in de toekomst.
Contact team Studentenbegeleiding
- Als je graag met iemand wil praten over je angst- en/of paniekklachten, maak dan een afspraak met je huisarts of een studentenpsycholoog.
- Als je mentale welzijn een belemmering vormt voor je studievoortgang, maak dan een afspraak bij een studentendecaan.