Upgrade studiekeuzeactiviteiten

OpleidingFontysbreed
ThemaOriëntatie, Matching en Toelating
Soort Practice based
DoelgroepScholieren vanaf havo 4 / vwo 5
ContactpersoonErna Kuiper

Studiekeuzeproces

Aan succesvol studeren gaat een succesvolle studiekeuze vooraf (Van den Broek et al., 2017; Van den Broek, Wartenbergh, Bendig-Jacobs, Braam, & Nooij, 2015), dat weer vraagt om een succesvol studiekeuzeproces. Volgens Zimmerman en Schunk (2004) is de top drie van de zinvolste activiteiten in het studiekeuzeproces:

1) proefstuderen of meelopen bij de vervolgstudie
2) bezoeken van een open dag
3) het realiseren van een snuffelstage.

Onderzoek upgrade Studiekeuzeactiviteiten

Door de coronamaatregelen ziet de wereld er anders uit, ook die van onze studiekiezers en hoe wij onze studiekeuzeactiviteiten aanbieden.
Uit ons onderzoek tijdens de meeloop- en proefstudeerdagen bleek hoofdzakelijk dat studiekiezers hulp nodig hebben bij (zelf)reflectie. Wanneer gevraagd naar hun mening reageerden de studiekiezers voornamelijk met antwoorden op het gebied van sfeer en binding (‘gezellig’). Het ervaren alleen lijkt niet automatisch te leiden tot actief reflecteren op de studiekeuze. Hier ligt een kans om als organisator initiatiefrijk de studiekiezer tegemoet te treden en de juiste (studiekeuze) vragen te stellen. Dit geldt ook voor de open dagen.

Doel en doelgroep

De doelgroepen die we voor ogen hebben:
- Open dag:
laatste en voorlaatste jaars scholieren havo, vwo, mbo niveau 4
- Meelopen:
laatstejaars scholieren havo, vwo, mbo 4
- Proefstuderen:
laatstejaars scholieren havo, vwo, mbo 4

Bron

Zimmerman en Schunk (2004)
Kuijpers en Meijers (2011)
Van den Broek, Wartenbergh, Bendig-Jacobs, Braam, & Nooij, (2015)
Meijer & Niessen, 2015; Niessen, (2016)
Niessen, Meijer, & Tendeiro, (2016)
Van den Broek et al., (2017)
Meens, Bakx, & Denissen, (2018)

Belangrijkste randvoorwaarden

Commitment & borging in de organisatie

Werkend principe

Bij proefstuderen is al eerder aangetoond dat het een positief effect heeft op studiesucces . Contact met studenten van de vervolgopleiding scoort ook hoog wat betreft de keuze van een vervolgopleiding. Dit wordt bevestigd in een reeks onderzoeken van Kuijpers en Meijers (2011) die stellen dat een student loopbaancompetenties ontwikkeld als een leersituatie aan drie kenmerken voldoet: het leren moet praktijk-gestuurd en dialogisch zijn en er moeten keuzemogelijkheden zijn.

Het voordeel van deze manier van oriënteren is dat studenten komen van zelfreflectie tot zelfselectie. Het opdoen van ervaringen en daarover in dialoog gaan leidt tot diepteoriëntatie. Een belangrijke fase in het studiekeuzeproces, want het exploreren in de diepte bij het maken van keuzes schijnt een positief effect op studiesucces te hebben.

Ondanks de waarde die studenten hechten aan het opdoen van ervaringen, maakt slechts de helft van de studenten gebruik van bovenstaande ervaringen tijdens het studiekeuzeproces. Kijkend naar de bestaande studiekeuzeactiviteiten zien we dat informatievoorziening, sfeer en binding volop aanwezig is. Wat nagenoeg ontbreekt is de studeerkeuze: Past het bij mij? Kan ik het aan? en de reflectie op hetgeen ervaren is tijdens de studiekeuze activiteiten. Beide aspecten zijn cruciaal in het proces van zorgvuldig keuzes maken. Zeker het tweede aspect, weten waar je aan begint door het zelf te ervaren is van groot belang om de motivatie na het starten van de studie vast te houden (Meens, Bakx, & Denissen, under review). Om de bestaande studiekeuze activiteiten effectiever te laten zijn moet hier dus nadrukkelijk op doorontwikkeld worden.


Belangrijkste opbrengsten

Als jongeren goed worden begeleid bij het maken van de juiste studiekeuze, is de verwachting dat dit bij de student resulteert in een: hogere motivatie en verminderde studie-uitval. Programma Studiesucces, en upgrade ska wil de binding en de begeleiding van de eventueel toekomstig student verbeteren.