Terugkoppeling BVO Werkveldsymposium Fontys Sportkunde
Beste werkveldpartners, Buurtsportcoaches, bewegingsdeskundigen, coördinatoren, sportregisseurs, beweegcoach, JOGG regisseurs, projectmanager, manager vitaliteit, organisator van sportevenementen, opleider van personeel en bewegingsagogen,
Dankjewel voor jullie input tijdens de workshop Beweegvriendelijke Omgeving op het werkveldsymposium van Fontys Sporthogeschool op 11 april.
Het was goed om samen in de Zandbak na te denken over wat belangrijk is als het om kennis en kunde van beweegvriendelijke buurten. Zoals beloofd een terugkoppeling met de resultaten van de workshop en tevens enkele tips wanneer je zelf aan de slag wilt met het realiseren, optimaliseren of gebruiken van een beweegvriendelijke omgeving.
Tips voor een beweegvriendelijke omgeving
Voor wie het vlog en het artikel rondom beweegvriendelijke omgeving, wat ik vorig jaar maakte voor het werkveldsymposium, nog eens terug wil kijken, dat kan via deze link. In dit artikel staan ook een aantal links naar concrete en behulpzame instrumenten zoals het Stappenplan Beweegvriendelijke Omgeving van het Kenniscentrum Sport. Daar wil ik graag nog een praktische handreiking aan toevoegen. De handreiking sport en bewegen en omgevingswet van Vereniging Sport en Gemeenten (VSG). Zoals je ook in het vlog hoort en in het artikel leest is DIT het moment om vanuit sport en bewegen input te leveren in het beleid en de plannen voor de fysieke leefomgeving. De kritische lezers zeggen wellicht, ‘ja dat zei je een jaar geleden ook’. Klopt, maar het moment is nog steeds niet voorbij! Een van de tips uit de handreiking van VSG (2018) is: Adviseer zowel gevraagd als ongevraagd. Schrijf de paragraaf ‘gezondheid sport en bewegen’ ten behoeve van de omgevingsvisie of het omgevingsplan en benoem de verbinding met andere domeinen. Communiceer dit breed en zoek de samenwerking op met collega’s van gezondheid (of GGD). Durf over je eigen beleidsveld(en) heen te kijken en toon betrokkenheid bij het ontwikkelen van een aantrekkelijke en gezonde leefomgeving. In veel gemeenten worden momenteel voorbereidingen getroffen voor de implementatie van de omgevingswet. De eerste omgevingsplannen zijn al gemaakt. Grijp dus nu je kans!
Fysiek en Sociaal
In de Zandbak zijn we begonnen met de boomsilhouette van de leefomgeving. Een afbeelding die door verschillende organisaties wordt gebruikt wanneer we het hebben over integraal werken in het kader van de omgevingswet. Er is een wisselwerking nodig tussen het fysieke en sociale domein. Dit is in de praktijk niet eenvoudig omdat dit dikwijls nog gescheiden werelden zijn. Mooi om te zien was dat jullie werkzaam zijn in zowel het fysieke en sociale domein. Sport, bewegen en gezondheid is wat ons bindt, onder welke functietitel en in welk domein we ook werken.
Samen werken aan een beweegvriendelijke omgeving
In of aan een beweegvriendelijke omgeving werk je niet alleen. Ik heb jullie tijdens de workshop gevraagd met wie je samenwerkt of met wie je zou willen samenwerken.
Boomsilhouette van de Leefomgeving, het ruimtelijk en sociaal domein. BRON: allesoversport.nl
Ook kleine organisaties, bedrijven en mensen die je persoonlijk kent maken samenwerken makkelijker. Collega’s met ander belangen en partijen die enorm veel regels kennen, of professionals die doorgaans weinig tijd hebben (zoals een huisarts) zijn lastiger om mee samen te werken. Samenwerken gaat niet vanzelf. Zeker niet wanneer je samen werkt met organisaties vanuit een andere sector, met hun eigen beleidsstukken, hun eigen ‘snelheid’ (of traagheid) in processen en eigen taal, inclusief vaktermen. Dat werd voor mij, bij de kick off van ons onderzoeksproject Buurtsportcoach als katalysator voor beweegvriendelijke buurten, weer bevestigd. Benieuwd hoe? Lees dan mijn blog over het leren spreken van elkaars taal, via deze link.
Kennis en kunde in de praktijk en in onderwijs
Tijdens de workshop hebben we gesproken over welke kennis en kunde je nodig hebt in de praktijk om te kunnen werken in of aan een beweegvriendelijke omgeving. Kennis van netwerken en hoe deze te verkrijgen en onderhouden (relatiemanagement) werd het vaakst genoemd. Maar ook kennis over welke stappen te zetten (stappenplan) en wet- en regelgeving ten aanzien van openbare ruimte. Belangrijke eigenschappen zoals enthousiasme en durf werden ook genoemd. Er waren logischerwijs veel overeenkomsten in nodige kennis en kunde en wat we verwachten van een afgestudeerd sportkundige op dit gebied. Ook op de vraag wat een sportkundige zou moeten kunnen en kennen op het gebied van beweegvriendelijke omgeving kregen we veel input van jullie. Zo zou een afgestudeerd sportkundige moeten voldoen aan deze kenmerken: verbinder, netwerker, flexibel, creatief, innovatief, doorzetter, proactief, coördinator, communicatief vaardig en onderzoeker. Wat hij of zij zou moeten kunnen en kennen is ook niet niks: praktijkvoorbeelden, projectmatig en planmatig werken, wet- en regelgeving (of waar te vinden), beleidsmatige kennis, werkprocessen van de gemeente, vraag of behoefte ophalen in de buurt, kennis over verschillende partijen en organisatorische kennis. Veel herkenbare competenties voor toekomstig Sportkundigen op Fontys Sporthogeschool.
Aan de slag
‘Naar wie zou je eerst toegaan als je wat wilt veranderen in de openbare ruimte?’ was een van de vragen die werd gesteld tijdens de workshop. Belangrijk is om te bekijken wie je nodig hebt. Processen in de sport werken anders dan processen in de openbare ruimte. Je hebt met meer en andere wet- en regelgeving te maken. (Denk aan de flora en faunawet bij het verwijderen van het boompje op de plek van de zandbak). Mijn ervaring is dat wanneer je met de mensen aan tafel zit die je kaders kunnen geven en uitleggen wat wel en niet kan en ook waarom dat niet kan, je snel stappen kunt zetten. Dit kan de nodige frustratie voorkomen. Vanuit de groep werd nog aangevuld dat het voor jezelf dan belangrijk is dat je kunt uitleggen waarom je een bepaalde ontwikkeling wilt. Jezelf wapenen met argumenten voor een beweegvriendelijke omgeving kan hierbij heel behulpzaam zijn. Daarnaast werd benoemd dat een beweegvriendelijke omgeving meer is dan alleen de openbare ruimte. Ook een werkomgeving kan beweegvriendelijk gemaakt worden, denk aan lunchwandelmogelijkheden, beweegmogelijkheden zoals de Zandbak, sta-zit werkplekken, trappen in het zicht, etc.
Het kenniscentrum Sport heeft een handreiking en stappenplan ontwikkeld voor het werken in en aan een beweegvriendelijke omgeving. Het stappenplan wat eerder werd genoemd in de behoeftepeiling van kennis en kunde, is er dus al!
Onderzoek Buurtsportcoach als katalysator voor beweegvriendelijke buurten.
Hoe kunnen we buurtsportcoaches beter toerusten om als schakel tussen beleidsmakers en inwoners, samen met andere professionals, beweegvriendelijke buurten te faciliteren, realiseren of beter gebruiken? Dat is de vraag die we in dit tweejarig onderzoeksproject, medegefinancierd door Regieorgaan SIA, onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) gaan beantwoorden in de vorm van een online leeromgeving, toegankelijk voor iedereen. Wil je meer weten over dit onderzoek of op de hoogte blijven, dat kan via onze Sportfolio pagina.
In dit onderzoeksproject werken we vanuit Fontys Sporthogeschool;Lectoraat Move to Be, samen met Hanzehogeschool Groningen; lectoraat praktijkgerichte sportwetenschap, Fontys Hogeschool Sociale studies; lectoraat beroepsinnovatie social work, Fontys Hogeschool Management Economie & Recht; lectoraat de ondernemende regio, Sportservice Noord Brabant, Kennislab BIOR Noord, Kenniscentrum Sport, Vereniging Sport & Gemeenten en TU/E Faculteit bouwkunde.
Hulp nodig?
Net zoals vorig jaar, geldt nog steeds, heb je concrete vragen, hulp of advies nodig? Schroom niet en neem contact met me op! We denken graag met je mee!
Maartje Kunen
Docent en onderzoeker
Fontys Sporthogeschool