Bovenstaande voorbeelden maken het duidelijk: er is geen eenduidige oplossing voor een ethisch probleem. We hebben te maken met botsende waarden, bijvoorbeeld als het gaat om de vrijheid van meningsuiting of het recht op privacy.
Ethische codes (zoals de Leidraad voor de Journalistiek, https://www.rvdj.nl/leidraad) kunnen ons helpen bij het oplossen van dergelijke problemen. Maar de codes vormen geen receptenboek waarin je voor elk concreet probleem kunt nalezen wat je in die situatie moet doen. Nee, er worden algemene uitgangspunten geformuleerd over de journalistieke werkwijze, over het gebruik van bronnen en hoe om te gaan met privacy. Volgens de codes is goede journalistiek ‘waarheidsgetrouw en nauwgezet, onpartijdig en fair, controleerbaar en integer’, maar hoe jij in specifieke situaties handelt is jouw eigen keuze. Ethische codes zijn immers geen wetten; je mag ervan afwijken.
Op de FHJ worden studenten uitgedaagd om zélf na te denken over ethische dilemma’s in de journalistiek, om zélf tot een oplossing te komen. Een oplossing die ze kunnen uitleggen, die is gebaseerd op argumenten en waarbij de ethische codes een belangrijke rol spelen.
