Een goed begin is het halve werk
De overgang van het vo of mbo naar het hbo is een kwetsbare schakel in de studieloopbaan. Uit onderzoek blijkt dat de meest voorkomende redenen om in het eerste semester uit te vallen zijn:
- een verkeerde studiekeuze;
- andere verwachtingen hebben van het studeren, met betrekking tot het niveau, vereiste vaardigheden, etc.;
- een gebrek aan sociale integratie;
- vanwege persoonlijke omstandigheden.
Werkende principes
| Basisveiligheid | Voldoende informatie en een basis(klas) hebben om op terug te vallen |
| Binding | Het ervaren van sociale integratie (je thuis voelen) |
| Begeleiding | Een vast aanspreekpunt en vertrouwde vraagbaak hebben (coach) |
| Bevestiging | Realistische ervaringen die de studiekeuze - al dan niet - bevestigen |
Over project Warm Welkom
Uit studiesucces onderzoek blijkt dat de periode vanaf het moment van aanmelding tot aan de eerste 100 dagen als student heel belangrijk is voor de student om te ervaren of de studie bij diegene past. Met goede begeleiding kan uitval voorkomen worden.
Op deze pagina vind je uitkomsten van pilots, toolkits en voorbeelden vanuit het project die gericht zijn op het voorkomen van uitval in deze cruciale periode aan de start van de studieloopbaan. Daarmee geven we je handvaten om binnen jouw instituut of opleiding aan de slag te gaan met een warm welkom.
Wat levert een Warm Welkom op?
- De student wordt beter geïnformeerd voor en bij de start van de studie;
- Er vindt eerdere signalering bij studenten plaats;
- Er wordt sneller doorverwezen naar de juiste begeleiding;
- Er vindt meer sociale integratie plaats binnen de opleiding;
- Studentcoaches worden verder geprofessionaliseerd.
Hoe gaan we aan de slag met een Warm Welkom?
Er zijn verschillende manieren hoe je binnen je eigen instituut of opleiding met een warm welkom aan de slag kunt gaan. De volgende zaken mag en kan je van je de collega’s van het programma verwachten:
- We bieden vanuit het programma verschillende handreikingen aan die studentcoaches kunnen inzetten in hun dagelijkse begeleiding.
- Er wordt samen met jouw collega’s een interventie op maat ontwikkeld die aan het einde wordt onderzocht m.b.v. input van studenten.
- Jij en je collega’s worden geprofessionaliseerd m.b.t. dit thema.
- Jouw collega’s worden ontzorgd doordat er in bepaalde gevallen doorverwezen kan worden.
- Jij weet bij welk instituut je moet aankloppen als je van een best practice wilt leren en het wiel niet helemaal opnieuw wilt uitvinden.
Quick wins
Hoe je met weinig middelen/tijd de student direct een warm welkom kunt geven:
- Aandacht voor klassensamenstelling (op postcode & groep langer bij elkaar houden);
- Info(avond) studenten mét ouders. Deel wat hen de eerste weken staat te wachten;
- Kennismakingbijeenkomst voor de zomer om de drempel bij aanvang studie te verlagen;
- Snel contact met de studentcoach;
- Zet Startthermometer in i.c.m. een persoonlijk gesprek;
- Persoonlijke en ‘just in time’ informatie.
Big wins
Succesvolle acties voor een warm welkom waarvoor iets meer middelen/tijd nodig zijn:
- Communicatie stroomlijnen;
- Buddysysteem opzetten;
- Begeleiding optimaliseren en stroomlijnen;
- Studentcoach intensiever inzetten d.m.v. wekelijkse gesprekken;
- Ervaringsweek inregelen om studenten realistische ervaringen op te laten doen die de studiekeuze bevestigt.
Toolkits
Toolkit studentenbegeleiding voor een warm welkom
- Handreiking studentenwelzijn en motivatie in de eerste weken (2020-2021)
- Overzicht studentbegeleiding eerste 100 dagen
- Gespreksdocument studentcoaches
- Conversation form for studentcoaching
- Plenaire bijeenkomst stand van zaken
- Plenary meeting study situation
- Eerste bijeenkomst studentcoach
- First meeting studentcoach
- Presentatie kennismakingsbijeenkomst
- Kennismakingsbijeenkomst
Toolkit communicatie en informatievoorziening voor een warm welkom
Best practise opleiding Bedrijfskunde
Studenten informeren eerstejaars over praktische zaken
Bronnen
Deci, E., Ryan, R. (2002), Overview of Self-Determination Theory: An organismic Dialectical Perspective, in Handbook of Self-Determination Research, p. 3-34, Rochester.
Dennis, J.M., Phinney, J.S., & Chuatecom, L.I. (2005). The role of motivation parental support, and peer support in the academic success of ethnic minority first-generation college students. Journal of College Student Development, 46(3), 223-236.
Elffers, L. (2017). De overgang van vmbo naar mbo: een stelselmatig struikelblok. In R. van Schoonhoven, J. Maarse, & F. Studulski (Eds.), Kansrijk schakelen tussen vmbo en mbo (pp. 45-56). Utrecht: Sardes.
Fontys Hogescholen. (2016). Fontys Focus 2020. Gedownload op 12 september 2018 van https://fontys.nl/Over-Fontys/Wie-zijn-wij/Onze-ambities.htm
Fontys Hogescholen. (2016). Fontys Focus Student. Gedownload op 12 september 2018 van https://fontys.nl/Over-Fontys/Wie-zijn-wij/Onze-uitgangspunten/Beleidsagendas.htm
Fontys Hogescholen (2017). Fontys Waardenset. Gedownload op 12 september 2018 van https://fontys.nl/Over-Fontys/Wie-zijn-wij/Onze-ambities.htm
Meens, E.E.M. (2018). Motivation: Individual differences in students’ educational choices and study success. (Doctoral dissertation). Tilburg University.
Meens, E. E.M., & Bakx, A. W. (2019). Student teachers’ motives for participating in the teacher training program: a qualitative comparison between continuing students and switch students. European Journal of Teacher Education, 1-25.
Meens, E.E.M., Bakx, A.W.E.A, & Denissen J.J.A. (submitted). The association between students’ academic need satisfaction and their motivation: the longitudinal change and stability of motivational profiles during a transition.
Oosterwijk, L. (2019). Factsheet Fontys Hogescholen Onderzoek naar vier factoren die zorgen dat studenten blijven.