SWPBS-conferentie 2024

09.30 - 10.00 uur: Inloop

10.00 - 10.15 uur: Opening door dagvoorzitter Ryanne van Gool directeur basisschool de Meerpaal Den Haag

10.15 - 11.15 uur: Keynote Steven Pont

11.15 - 11.30 uur: Pauze

11.30 - 12.45 uur: 1e workshopronde

12.45 - 13.30 uur: Pauze met informatiemarkt

13.30 - 14.45 uur: 2e workshopronde

14.45 - 15.00 uur: Pauze

15.00 - 16.15 uur: 3e workshopronde

16.15 - 17.00 uur: Borrel

Workshopleider: Joke Kamstra (Projectleider, ontwikkelaar en opleider Windesheim Expertise Centrum PBS), Bouke Spigt (coördinator Altra,trainer/adviseur bij Ihub)

“Dit jaar doen we even géén PBS want we gaan aan de slag met traumasensitief les geven”?! Wellicht herken je een uitspraak als deze? In het (Voortgezet) Speciaal Onderwijs wordt veel gewerkt met PBS. Ook worden er regelmatig nieuwe methodieken geïmplementeerd zoals traumasensitief lesgeven. Hoe zorg je ervoor dat PBS niet verwaterd en juist benutten voor het realiseren van een integrale, op de doelgroep afgestemde aanpak? Dat doe je door telkens weer terug te keren naar de basis van PBS én in de uitvoering te streven naar eenvoud. Hou het simpel! De ondersteuningspiramide als blauwdruk en de vijf basisprincipes (pijlers) als leidraad worden benut voor de borging van nieuwe ontwikkelingen. In deze workshop laten Bouke Spigt (Ihub) en Joke Kamstra (Windesheim EC PBS) je zien hoe je PBS als kapstok kunt gebruiken om nieuwe methodieken integraal te realiseren en te borgen in jouw organisatie.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen in alle fasen van implementatie & borging

Workshopleiders: Lotte de Bruin (PBS coach PI Research), Jacqueline de Water (SWPBS coördinator PH Schreuderschool) en Ilse van Leeuwen Hoogerbrugge (teamleider PH Schreuderschool).

Scholen zijn altijd in ontwikkeling. Dit betekent ook dat PBS-scholen nieuwe werkwijzen en methodieken implementeren, om tegemoet te komen aan de ondersteuningsbehoeften van hun leerlingen. Maar hoe zorg je er nou voor dat die nieuwe werkwijzen worden verbonden met PBS en een integraal onderdeel gaan uitmaken van het ondersteuningsaanbod in de school? Hoe zorg je ervoor dat je met elkaar 1 taal blijft spreken? In deze workshop laten we zien hoe je PBS als paraplu kunt benutten om deze verbinding voor elkaar te krijgen. Denk aan PBS en de Kanjertraining, Kwink of Vreedzaam. Vanuit theorie én praktijk, zoomen we in op het concreet verbinden van werkwijzen en interventies. Je verlaat deze workshop met nieuwe kennis, inspiratie en praktische materialen om hier ook op jouw school succesvol mee aan de slag te gaan.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen die het groene niveau implementeren/ geïmplementeerd hebben.

Workshopleider: Floor Nijhuis en Karin Diemel (docent en lid kenniskring “Waarderen van diversiteit” Fontys OSO).

Collective efficacy is de gedeelde overtuiging van een team dat zij gezamenlijk de capaciteiten hebben om hun onderwijs zo te organiseren en aan te bieden dat alle leerlingen succesvol kunnen zijn. Keer na keer laten meta-analyses zien dat collective efficacy de belangrijkste factor is in het leren door leerlingen. Daarnaast bepaalt het hoe leraren zich voelen, hoe ze denken, zichzelf motiveren en hoe zij handelen. In deze workshop gaan we nader in op het concept en bespreken we hoe collective efficacy in een team versterkt kan worden.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen in alle fasen van implementatie & borging

Workshopleider: Monique Nelen (Onderzoeker, orthopedagoog, opleider Windesheim Expertise Centrum PBS)

Eén van de functies van data gestuurd werken binnen SWPBS is het monitoren van het implementatieproces. Vaak worden we zo opgeslokt door de waan van de dag, dat het goed is om van een afstand eens naar je proces te kijken: waar stonden we een jaar geleden en waar staan we nu? Wat hebben we samen al voor elkaar gekregen? Hierbij stilstaan en dat samen vieren geeft energie. Daarnaast geeft het ook zicht op wat je met elkaar nog te doen hebt. En kun je systematisch met elkaar de vervolgacties ontwikkelen en plannen.

De TFI (Tiered Fidelity Inventory) kan je daarbij helpen. Een eenvoudig instrument dat meet welke kenmerkende elementen van SWPBS zichtbaar zijn. De TFI vragenlijst geeft ook houvast hoe je SWPBS vorm kunt geven. Er zijn vragenlijsten voor groene, gele en rode interventies. Na het invullen wordt er ook een actieplan gegenereerd voor alle drie de ondersteuningslagen.

Tijdens deze workshop wordt er informatie gegeven over hoe je met de TFI kunt werken. Ook kun je oefenen met het invullen van de lijst op Groen, Geel en/of Rood.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen die bezig zijn met het implementeren van interventies op het gele en rode niveau of die dat al gedaan hebben.

Workshopleiders: Anita Blonk (opleider Windesheim Expertisecentrum PBS, orthopedagoog en onderwijskundige), Mandy Stollman (coördinator onderbouw en PBScoach, Latasteschool, Horn) & Noortje Koolen (leerkracht en PBSteamlid, Latasteschool, Horn).

Alle schoolse leersituaties bevatten ook gedrag, hoe ziet een leerling eruit die aan het leren is? Ook dit gedrag kunnen we aanleren en waarderen. Er is steeds meer aandacht voor om dit expliciet aan te leren omdat veel leerlingen niet taakgericht gedrag laten zien. Taakgedrag kunnen we een plek in de gedragsmatrix geven aan de hand van de waarden en schoolbrede gedragsverwachtingen van de eigen school en we kunnen in de gedragslessen preventief al rekening houden met de verschillen in leerbaarheid van de leerlingen. Medewerkers van De Latasteschool in Horn zullen aangeven hoe zij taakgericht gericht aanleren en stimuleren in hun school en de deelnemers zullen na de workshop in staat zijn om gedragslessen te maken voor de eigen school aan de hand van een stappenplan.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen die het groene niveau geïmplementeerd hebben.

Workshopleider: Marlous Vinkenvleugel (PBS opleider en coach PI Research) Naomi van den Berg (PBS coach)

Het duurzaam borgen van de SWPBS aanpak heeft onderhoud nodig. Wat zijn nu de belangrijkste succesfactoren bij het goed borgen van de SWPBS aanpak in school? En wat zijn slimme, aantrekkelijke manieren om in de drukte van alledag scherp te blijven op effectieve elementen van de aanpak? Doorgaans staat het PBSteam voor de creatieve opdracht om het schoolteam steeds weer even te prikkelen. Tijdens deze workshop worden praktische tips en afwisselende werkvormen gedeeld om de aanpak op de werkvloer levendig te houden en het schoolteam enthousiast. Kortom: je gaat naar huis met inspiratie om PBS op jouw school een boost te blijven geven.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen in alle fasen van implementatie & borging.

Workshopleiders: Roos Gooijer (PBS coach PI Research) en Isabel Fino Dos Santos (Beleidsadviseur Jeugd-welzijn/PBS in de stad Gemeente Rotterdam)

Wat houdt PBS in de Wijk in en wat komt er zoal bij kijken? Na deze workshop heeft u daar een antwoord op. Met PBS in de wijk krijgen professionals, vrijwilligers, ouders en andere geïnteresseerden concrete tools in handen om samen te bouwen aan een duurzaam, positief wijkklimaat. De gezamenlijke, positieve ‘taal’ die ontstaat, zorgt voor duidelijkheid, herkenbaarheid en voorspelbaarheid. PBS in de wijk werkt verbindend! In deze workshop leert u wat een ‘PBS-wijk’ is en wat dit vraagt van betrokken organisaties. Na een inhoudelijke introductie, met aandacht voor succesfactoren en vraagstukken, is er tijd om aan de hand van concrete werkvormen kennis te maken met PBS in de wijk en ervaringen uit te wisselen. Ook worden deelnemers uitgenodigd om na te denken over mogelijkheden om PBS in hun eigen wijk te implementeren.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen die het groene niveau geimplementeerd hebben.

Workshopleider: Marsha Philipsen (onderzoeker Praktikon), Esther Wesselink (Adjunct directeur SBO de Prinsenhof)

In deze workshop wordt u meegenomen in de mogelijkheden van het werken met data binnen uw school. SWIS Suite geeft de mogelijkheid om op een gemakkelijke en betrouwbare manier incidenten te registeren en analyses te doen op het niveau van de school, de klas en de individuele leerling. Op SBO de Prinsenhof is SWIS Suite helemaal geïntegreerd met het dagelijks handelen. We delen graag met u wat SWIS Suite voor deze school betekent, bijvoorbeeld waar het gaat om het verminderen van probleemgedrag op een datagestuurde manier. Daarnaast bekijken we samen enkele resultaten en gaan na welke vragen deze oproepen en hoe deze omgezet kunnen worden in acties. De workshop is interactief en praktijkgericht opgezet. We bespreken dus niet alleen hoe SBO de Prinsenhof de data uit SWIS Suite benut, maar ook wat datagestuurd werken voor uw school zou kunnen betekenen.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen die het groene niveau geïmplementeerd hebben.

Workshopleiders: Angelique Ruijs (PBS coach en PBS Thuistrainer en opleider bij PI Research & Samen Leren Samenleven) en Ayse Kolay (PBS borgingsspecialist en PBS Thuis trainer bij School Maatschappelijk Werk Rijnmond)

PBS voor ouders, om thuis de positieve (opvoed)basis te versterken; een aanpak in ontwikkeling! Tijdens deze workshop maakt u kennis met PBS Thuis en er is op actieve wijze aandacht voor de volgende thema’s: •Doel en aanpak ‘PBS Thuis’; de inhoud en opzet van de training •Inspirerende materialen en werkvormen •Ervaren van onderdelen van de training In 2023 hebben 6 Rotterdamse pilot-oudergroepen de training gevolgd. Enkele reacties van deelnemende ouders: “Ik ervaar meer rust bij mezelf en bij de kinderen” “Ik heb meer geduld en ik heb geleerd dat meer samen doen met mijn kind goed helpt” “ Ik heb geleerd om in lastige situaties eerst een plannetje te maken in mijn hoofd in plaats van gelijk te reageren op wat ik zie.” Nieuwsgierig geworden naar de aanpak PBS Thuis? Meld je dan aan voor onze workshop.

Interessant voor: PO/S(B)O; scholen die het groene niveau geïmplementeerd hebben.

Workshopleider: Joke Kamstra (Projectleider, ontwikkelaar en opleider Windesheim Expertise Centrum PBS), Connie Kok (Ravelijn)

Een positieve leer- en werkomgeving voor iedereen: iedereen is eigenaar van het resultaat. De weg ernaar toe kan flink wat vragen. Het is een hele klus om met behulp van SWPBS een pedagogische schoolbrede aanpak op te bouwen, betrouwbaar toe te passen en op maat te maken voor je eigen school. Sommige scholen lukt het om deze aanpak krachtig en duurzaam in te blijven zetten. Hoe lukt dat? Een aantal ervaren SWPBS scholen uit Nederland presenteerden in het najaar van 2023 hun PBS praktijk op de PBIS leadership conferentie in Chicago. Het maken van een poster bleek helpend te zijn om woorden te geven aan wat inmiddels vanzelfsprekend is. Het presenteren en moeten uitleggen werkt verdiepend en maakt trots. In deze workshop delen enkele van deze collega’s hun ervaringen. In het tweede deel van de workshop ga je zélf aan de slag, maak je een eerste versie van een PBS poster en ronden we af met een korte pitch!

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen in elke fase van implementatie & borging

Workshopleiders: Sophie Koot (PBS coach PI Research, SWPBS Netwerk NL) en Marjan Jongejan (PBS coach OBS de Regenboog, Ingen).

Met SWPBS samen bouwen aan een positief en veilig schoolklimaat vraagt een grote investering van het hele schoolteam. Certificering als PBS-school, wordt dan ook vaak ervaren als de kers op de taart die het schoolteam verdient! Bovendien weten we dat certificering in belangrijke mate bijdraagt aan het duurzaam borgen van SWPBS op school. Ben je als school bezig met certificering of wil je hierin stappen zetten? Tijdens deze workshop leer je hier meer over, kun je al je vragen stellen en ontvang je slimme tips, die helpen om dit traject soepel te laten verlopen.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen die het gele en rode niveau implementeren/ geïmplementeerd hebben.

Workshopleider: Monique Nelen (Onderzoeker, orthopedagoog, opleider Windesheim Expertise Centrum PBS)

Lesgeven in gedrag dat past bij de waarden en gedragsverwachtingen van de school is één van de belangrijkste kenmerken van SWPBS. Het lijkt zo simpel, maar hoe doe je dat eigenlijk? En hoe kan je de les afstemmen op wat jouw klas daarbij nodig heeft? Hoe houdt je gedragslessen levend onder de collega’s en interessant voor de leerlingen zodat het niet het routinematig afdraaien van een kant en klaar pakket wordt? Lesson Study Gedrag (LS-G) kan daarbij helpen. LS-G is een (professionaliserings)aanpak om samen met collega’s lessen te ontwikkelen, deze in de klas uit te voeren, te evalueren en bij te stellen, en opnieuw uit te voeren. Het stimuleert de onderzoekende houding van leraren naar de eigen lespraktijk. Tijdens deze workshop maak je kennis met LS-G en oefen je met het samen ontwikkelen van een gedragsles. Ofschoon deze aanpak nu vooral in het basisonderwijs toegepast wordt, zijn collega’s uit het VO/MBO ook van harte welkom om te kijken of zij gedragslessen passend bij hun eigen doelgroep kunnen ontwikkelen.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen in alle fasen van implementatie & borging.

Workshopleider: Irene van Althuis (PBS coach PI Research)

Worstel jij wel ook met de vraag hoe je op een effectieve manier vaardigheden aanleert bij leerlingen in de bovenbouw PO, VO of MBO? Heb je inspiratie nodig om gedragslessen vorm te geven voor deze doelgroep? Of heb je mooie praktijkvoorbeelden om te delen? Sluit dan aan bij deze workshop! Een pijler van SWPBS is het actief aanleren van gewenst gedrag in de school. Een les in gedrag bevat drie werkzame elementen: een goed voorbeeld afkijken, zelf oefenen en positieve feedback ontvangen. In deze workshop bespreken we verschillende mogelijkheden om gedragslessen vorm te geven, met uit als uitgangspunt deze effectieve elementen. Het betreft een actieve workshop, waarin inspirerende voorbeelden worden gedeeld, we gaan oefenen en tot slot is er ruimte om ervaringen uit te wisselen.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen die het groene niveau geïmplementeerd hebben.

Workshopleiders: Joke Kamstra (Projectleider, ontwikkelaar en opleider Windesheim Expertise Centrum PBS) en Talida Otter

PBS is géén map op de kast maar een raamwerk dat op waardevol en beredeneerd wordt toegepast door alle medewerkers. De instroom van steeds weer nieuwe collega’s, leidinggevenden, ouders en leerlingen vraagt om een passende leeromgeving voor professionals. Hoe zorg je er als school voor dat het team geïnspireerd blijft, beschikt over kennis, vaardig is en blijft in het toepassen van PBS? Hoe investeer je in klein- en groot onderhoud van het pedagogisch huis en hoe organiseer je op een haalbare manier het van en met elkaar leren? Het vraagt om een passende leeromgeving én professioneel eigenaarschap. We presenteren hoe ervaren PBS scholen investeren in een duurzaam professionaliseringsbeleid én hoe dit er concreet uit ziet in de praktijk. Je neemt een aantal praktische tools mee naar huis waarmee je zélf aan de slag kunt in je PBS praktijk.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen die het groene niveau geïmplementeerd hebben.

Workshopleider: Debbie Verveer (Docent Master EN Fontys OSO)

PBS staat voor een veilig leerklimaat voor iedereen; hoe kunnen we daarbij aandacht houden voor de individuele leerling? In deze workshop werken we interactief aan waarneming, bewustwording en waardering van diversiteit binnen de kaders van de PBS-afspraken. We starten met een korte informatieve introductie op het thema. Door middel van enkele creatieve werkwormen maken we je bewust van je werk- of studieomgeving en hoe een ieder zich daar ‘thuis’ voelt. Welke betekenis en ruimte heeft diversiteit in onze (PBS-)school? Hoe kunnen we deze diversiteit optimaal benutten? Wat is de waarde van ieders ‘verhaal’? We laten je ervaren hoe je vanuit eigen waarden en eigenheid van jezelf en de PBS-waarden van je school bij kunt dragen aan waarderen van diversiteit in je klas, groep of team.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen in alle fasen van implementatie & borging

Workshopleider: Marlous Vinkenvleugel (PBS opleider en coach PI Research) Naomi van den Berg (PBS coach)

Het duurzaam borgen van de SWPBS aanpak heeft onderhoud nodig. Wat zijn nu de belangrijkste succesfactoren bij het goed borgen van de SWPBS aanpak in school? En wat zijn slimme, aantrekkelijke manieren om in de drukte van alledag scherp te blijven op effectieve elementen van de aanpak? Doorgaans staat het PBSteam voor de creatieve opdracht om het schoolteam steeds weer even te prikkelen. Tijdens deze workshop worden praktische tips en afwisselende werkvormen gedeeld om de aanpak op de werkvloer levendig te houden en het schoolteam enthousiast. Kortom: je gaat naar huis met inspiratie om PBS op jouw school een boost te blijven geven.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen in alle fasen van implementatie & borging.

Workshopleiders: Emilie van Leeuwen (PBS opleider en coach PI Research) & Gonnie Albrecht (directeur PI Research)

Help! Door het structurele lerarentekort hebben veel scholen het gevoel te moeten goochelen met tijd, inzet en middelen om kinderen en jongeren de onderwijskwaliteit te bieden waar zij recht op hebben. Een positief pedagogisch klimaat is de basis om tot leren te komen en een belangrijke randvoorwaarde voor kwalitatief goed onderwijs. PBS biedt concrete handvatten om dit positieve schoolklimaat vorm te geven en een sterk team te vormen. Maar hoe zorg je er in tijden van nood voor dat je samen blijft doen wat werkt? Waar richt je je focus op en wat zet je even in de ijskast? Het maken van slimme keuzes hierin staat centraal tijdens deze workshop. Je gaat naar huis met nuttige kennis en concrete hulpmiddelen die je morgen kunt benutten.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen die het groene niveau geïmplementeerd hebben.

Onderwijsperspectief voor leerlingen met verminderde onderwijsdeelname.

Workshopleider: Drs. Gezina G. Topper, Kinder- & Jeugdpsycholoog, schoolpsycholoog, GZ-psycholoog. Prof. Fritz Redl school en vanuit Schoolpsychologenpraktijk te Amersfoort.

Drs. Linda Gerritsen, Senior begeleider Passend onderwijs; Sterk VO. Procesbegeleider vanuit Praktijk Ont-wikkeling&Training te Utrecht.

Hoe gaan we om met jongeren die verminderd naar school komen? Kunnen we nog aan onderwijsdoelen werken, als een jongere steeds minder naar school komt? Hoe verhouden onderwijstijd, onderwijsdoelen en zorgdoelen zich tot elkaar? Hoe kunnen we het piramide raamwerk op het gebied van schoolaanwezigheid vormgeven en in de praktijk brengen? Welke grenswaarden hanteer je per tier en waarom? Ontdek hoe dit helpt om te bepalen wat een leerling aan ondersteuning nodig heeft en hoe het verband houdt met het onderwijsperspectief van een leerling. En wat betekent dit voor het schoolbeleid en de samenwerking met kernpartners?

Aan de hand van deze en andere vragen krijg je tijdens deze workshop informatie, inzichten, tips en tools om schoolaanwezigheid school-breed te stimuleren met behulp van de ‘Piramide van Aanwezigheid’.

Interessant voor: alle onderwijstypen; scholen in alle fasen van implementatie & borging