Seksualiteit en gender
Wat is het?
Er zijn ontzettend veel termen en begrippen die met dit onderwerp te maken hebben. Op deze pagina vind je een omschrijving van een aantal veelgebruikte termen en begrippen. Het is goed om hierbij te noemen dat deze begrippen voor iedereen een andere betekenis kunnen hebben en aan verandering onderhevig zijn*.
Gender omvat meer dan alleen de biologische indeling naar geslacht. Gender gaat over eigenschappen die worden geassocieerd met man, vrouw, mannelijk of vrouwelijk zijn. Bij genderidentiteit gaat het over hoe je je van binnen voelt, je persoonlijke ervaring en over welk gender je bij jezelf vindt passen. Er bestaan verschillende genderidentiteiten. Past je identiteit bij het lichaam waarmee je geboren (geboortegeslacht) bent, noem je dat cisgender. Wanneer je genderidentiteit niet past bij je geboortegeslacht noem je dat transgender. Het kan ook zijn dat je je niet per se mannelijk of vrouwelijk voelt (a-gender of gender neutraal), ertussenin valt of een combinatie van beide, of meer een fluïde vorm van gender (bv. gender-queer, gender non-binair, gender fluïde, derde gender). Naast genderidentiteit heb je ook genderexpressie. Dit is de manier hoe je jezelf naar anderen toe uitdrukt, waarop je je gedraagt en wat je laat zien. Het gaat om hoe je je kleedt, loopt en praat. Wat jij leuk vindt, hoe je je gedraagt en wat je doet hoeft niet te passen bij je genderidentiteit of biologisch geslacht. Genderexpressie en genderidentiteit kunnen dus ook voor iemand van elkaar verschillen.
Je genderidentiteit, je genderbeleving en je genderexpressie kunnen veel vragen en verwarrende gevoelens oproepen. Misschien worstel jij ook al een tijdje met vragen als wie je bent, of voel je je niet comfortabel met het geslacht waarmee je geboren bent. Veel jongeren hebben deze twijfels. Het is niet erg en het is belangrijk om te weten dat je niet alleen bent. Bekend is dat bij jongeren met genderincongruentie, waarbij je geboortegeslacht niet of niet helemaal overeenkomt met je genderidentiteit, er vaker bijkomende psychische problematiek komt kijken dan jongeren die geen genderincongruentie hebben. Zij zijn kwetsbaarder voor het ontwikkelen van psychologische klachten, denk aan depressieve gevoelens, negatief zelfbeeld en angsten.
Wat kun je zelf doen?
- Neem de ruimte en de tijd voor je eigen zoektocht om te zijn wie je wilt zijn. Ontdek dit op je eigen tempo.
- Maak gevoelens bespreekbaar. Als je twijfelt of worstelt over je gender of seksualiteit kan het helpen om op te schrijven hoe je je voelt of om met iemand erover te praten. Zo maak je je gevoelens voor jezelf en voor anderen begrijpelijk. Het kan fijn zijn als je je gevoelens met iemand deelt die je vertrouwt binnen je eigen omgeving. Praat je liever met iemand buiten je directe omgeving, of zoek je steun, informatie of contact met gelijkgestemden, kun je bij de volgende websites terecht voor info en contactgegevens:
- Als je eraan toe bent om meer mensen in je omgeving te vertellen over je genderidentiteit of seksuele oriëntatie heet dat ‘Uit de kast komen’/ ‘Coming-out’. Door open te zijn over jezelf en je omgeving duidelijk te maken hoe jij je voelt, kan het je helpen om je vrijer te voelen maar er kunnen ook negatieve reacties op komen. Het is belangrijk dat je zelf bedenkt wat voor jou het prettigst is en of, hoe en wanneer het moment is van jouw coming-out. Ook hierover kun je advies vragen aan de mensen in je omgeving die je vertrouwt of informatie vinden op de genoemde websites op deze pagina.
- Alles rondom gender is de laatste jaren een hot topic. Er wordt veel over geschreven en gedeeld in de (social) media en waarschijnlijk ook in je directe omgeving. Er is dan ook veel informatie op het internet hierover te vinden. Door de veelheid kan het moeilijk zijn om correcte en duidelijke informatie over het thema gender te vinden. Op de website van transvisie.nl, iedereenisanders.nl en transgendernetwerk.nl vind je in ieder geval betrouwbare informatie.
- Het lezen van ervaringsverhalen van anderen kunnen je helpen om je eigen gevoelens te herkennen. Ook kan het helpen om met mensen te praten die met dezelfde dingen hebben geworsteld als jij, de zoektocht om erachter te komen wie je bent en wat je wilt op het gebied van liefde en seks.
- Door te experimenteren kan je er ook achter komen wat bij je past en wat je fijn vindt.
- Wanneer je je gender incongruent voelt of denkt, psychische hulp zoekt of over een geslachtverandering denkt, kan een hulpverlener zoals een huisarts je verwijzen naar gespecialiseerde hulp.
* Mocht je opmerkingen hebben over de begrippen en de gegeven uitleg, neem dan contact op met studiesucces@fontys.nl.
Trainingen
Bekijk het trainingsaanbod om te zien of er een training wordt aangeboden die bij jouw persoonlijke ontwikkeling past.
Bekijk het volledig trainingsaanbodZelf aan de slag
Binnen Fontys is er een breed aanbod aan hulp(bronnen) dat je kan raadplegen als je er zelf even niet meer uitkomt. Dit hulpaanbod varieert van zelfhulpmodules bij het verminderen van angst en paniekklachten, het vergroten van je veerkracht of inzicht in de wijze waarop jij een concentratiedip kan verminderen, tot en met individuele therapie voor klachten die bijvoorbeeld je studentcoach of een begeleidingsteam niet meer coachend in de onderwijspraktijk kunnen verminderen/verhelpen.
Hieronder een greep uit ons aanbod. Zoek hier vooral verder!
Voel je je vaak angstig? Heb je weleens een paniekaanval? Je bent niet de enige. Het is wel belangrijk om op tijd in actie te komen, waardoor je zorgt dat de klachten niet verergeren. Eén van de manieren om te starten met het aanpakken van de klachten is het volgen van een zelfhulpmodule. Ga dus snel aan de slag! Deze module helpt om je klachten te verminderen of te voorkomen dat ze erger worden. In de oefeningen train je jezelf om jouw angst en paniek te begrijpen en de baas te blijven.
naar module Angst en Paniek
Kan jij wel wat meer veerkracht gebruiken? Vraag je je weleens af waarom je op een bepaalde manier op tegenslagen reageert? Ga dan met deze module aan de slag. In de module krijg je meer inzicht in jezelf en waarom je reageert zoals je doet. Zo bouw je veerkracht op. En dat helpt je bij tegenslagen in de toekomst.
naar module Veerkracht
Heb je weleens kritiek op jezelf of vind je jezelf weinig waard? Dan heb je misschien een negatief zelfbeeld. Deze module kan je helpen. Je onderzoekt je zelfbeeld en de invloed op jouw gedachten, gevoelens en gedrag. Stap voor stap leer je om positiever te worden en minder streng voor jezelf te zijn.
naar module Zelfbeeld
Wil jij...
- Ontdekken waar je van droomt en wat jouw waarden zijn?
- Onderzoeken wat het lastig maakt om te leven naar jouw waarden en hoe je hiermee omgaat?
- Leren hoe je bewust keuzes maakt die passen bij jouw waarden?
- In actie komen om te gaan doen wat écht belangrijk voor je is? En leren hoe je dit blijft doen, ook als het moeilijk wordt?
Merk je dat de klachten niet verminderen (of zelfs verergeren), schakel dan altijd professionele hulp in via je huisarts of een studentenpsycholoog!
Handige links
Contact team Studentenbegeleiding
- Mocht je meer nodig hebben dan een training en/of van gedachten willen wisselen over het thema seksualiteit en gender, maak dan een afspraak met je huisarts en/of een studentenpsycholoog.
- Indien je seksualiteit en gender een belemmering vormen voor je studievoortgang, maak dan een afspraak met een studentendecaan.