Het belang van context voor ondernemerssucces bij ondernemerschapsonderwijs

In een ondernemerstraject zoals dat van de Minor Ondernemerschap van het Centrum voor Ondernemerschap van Fontys bedenken studenten in teams een business idee en bouwen ze een startup rondom dat idee. Hoewel het de bedoeling is van een soortgelijk traject om de werkelijkheid van het ondernemen zoveel mogelijk te benaderen, blijft er toch altijd een fundamenteel verschil met hoe ondernemers in de echte wereld te werk gaan.

Ondernemers starten niet vanaf een leeg blad: ze hebben een idee op basis van een duidelijk geïdentificeerde behoefte in de markt of een technologie ontwikkeld en willen verkennen of hier commerciële toepassingen voor zijn. Soms starten ondernemers vanuit een groot netwerk in een bepaalde branche en willen ze samen een team uit dat netwerk een probleem aanpakken dat in de hele branche speelt.

De situatie van studenten binnen zo’n ondernemerstraject is echter heel anders. Studenten moeten hun team samenstellen uit medestudenten en hebben doorgaans zo’n 20 weken de tijd om iets te bedenken en te ontwikkelen. Bovendien opereren ze vaak vanuit een beperkte context: de wereld van de student en enigszins de wereld van de consument.

Dit leidt ertoe dat wanneer je studententeams uitdaagt om een leuk businessidee te bedenken, ze vaak komen met ideeën die meer “nice-to-have” zijn dan “need-to-have”. Denk aan modieuze T-shirts, bezorging van kant-en-klaar maaltijden of apps voor studentenhuizen. Deze ideeën zijn zeker interessant, maar vanuit businessperspectief misschien niet altijd de meest kansrijke.

Alternatieve aanpak leidt tot relevantere businessideeën

Bij Fontys is de afgelopen jaren op een aantal plaatsen gewerkt aan een alternatieve aanpak. Deze aanpak heeft tot doel om studenten meer “context” te bieden zodat ze tot businessideeën komen die beter aansluiten bij de problemen/behoeften van een specifieke doelgroep, meer need-to-have ideeën. Studententeams zijn bij de start van het ondernemerschapstraject gevraagd, niet om meteen een idee te bedenken, maar om een doelgroep te kiezen die iedereen binnen het team interessant vindt en vervolgens ‘alles-te-weten-te-komen-wat-er-te-weten-te-komen-is’ over deze doelgroep. Dat betekent onmiddellijk met mensen uit de doelgroep in gesprek gaan, onderzoek doen bij branche-verenigingen, experts en, als die er zijn, rapporten en artikels lezen die betrekking hebben op de doelgroep. Op basis van al deze bevindingen bedenkt een studententeam vervolgens een relevant businessidee.

De eerste bevindingen uit dit experiment hebben de betrokken coaches en docenten aangezet om deze aanpak verder te blijven hanteren. Immers studenten:

• werden door deze aanpak gedwongen om meteen in gesprek te gaan met een relevante doelgroep (iets wat bij de oorspronkelijke aanpak soms weken op zich liet wachten),
• leerden bij aanvang van het traject over hoe een doelgroep daadwerkelijk te benaderen is (Wat als voordeel opleverde dat ze de doelgroep al gesproken hadden vóór het moment dat ze later in het traject hun product of dienst aan diezelfde doelgroep moesten pitchen.)
• kwamen met businessideeën die als beter en relevanter werden ontvangen.

Aanvullend bewijs

Bij het Centrum voor Ondernemerschap zijn in het afgelopen studiejaar zowel de idee-gecentreerde aanpak als de context-gerelateerde aanpak (alternatieve) aanpak uitgeprobeerd in het onderwijs. De groep studenten die in september met de Minor Ondernemerschap startte, volgde de oorspronkelijke “idea-centered” aanpak, de groep die in februari 2023 begin de “context-centered” aanpak. Een vergelijking tussen beide aanpakken levert de volgende bevindingen op:

Deze bevindingen onderstrepen het belang van aansluiting op de behoeften en wensen van een specifieke doelgroep. Het lijkt een “no-brainer”, maar het bewijst dat de context-gecentreerde aanpak studenten beter voorbereid op hun eerste stappen in het ondernemerschap. Het gevoel van de betrokken coaches en docenten wordt hiermee bevestigd: context is cruciaal voor succesvol ondernemen! 

We gaan dan ook verder op de ingeslagen weg : de context-centered benadering past heel goed bij de praktijkgerichte aanpak van de minor. We gaan hierna kijken welke andere manieren er nog zijn om de context voor student-ondernemers te verbreden en willen graag samenwerken met Fontys-collega’s die dit onderzoek willen herhalen om te kijken of we de resultaten ook op andere plaatsen in het onderwijs bevestigd kunnen krijgen.

Voor meer informatie over het onderzoek of interesse om samen te werken, kun je contact opnemen met Gert Poppe. Het onderzoek naar het belang van context in het ondernemerschapsonderwijs is een onderdeel van onderzoek naar business leadership & entrepreneurship bij het lectoraat Industrial Engineering & Entrepreneurship

Wil je meer weten over dit onderzoek of het Fontys Centrum voor Ondernemerschap?