Sportkunde

Leertaak "Samen aan de slag om dreigend schoolverzuim te voorkomen"

Iedereen is het erover eens: onderwijs is belangrijk; wanneer je onderwijs volgt heb je later meer kans op een baan en op een mooie toekomst.

In Nederland beschermen we leerplichtigen en is onderwijs tot je 16e jaar verplicht. Je kunt zelfs bij Bureau Halt terecht komen bij beginnend schoolverzuim! Het aantal schoolverlaters neemt de laatste jaren gelukkig flink af. In 2002 vielen 71.000 jongeren uit zonder basiskwalificatie en in 2016 minder dan 23.000 jongeren (Rijksoverheid, 2017). Maar natuurlijk is elke uitgevallen jongere er één te veel. De Rijksoverheid stelt dan ook tot doel dat in 2020 maximaal 20.000 jongeren uitvallen. Deze Nederlandse doelstelling is streng. De Europese Commissie streeft naar maximaal 10 procent schoolverlaters. Nederland legt de lat op 8 procent.

Uit het jaarverslag "Bestrijden voortijdig schoolverlaten en schoolverzuim van de regio Zuidoost Brabant 2014-2015" blijkt dat er verschillende redenen zijn waarom leerlingen niet naar school komen. Denk hierbij aan een crisissituatie in het gezin of slechte communicatie van school. Problematisch is dat jongeren die verzuimen van school een hogere kans hebben om met kleine criminaliteit in aanraking te komen. Uit hetzelfde jaarverslag blijkt dat deze jongeren op latere leeftijd twee keer zo veel kans hebben om werkloos te zijn en zelfs vijfmaal vaker verdacht worden van een misdrijf. Deze gevolgen maken de ernst van de problematiek duidelijk.

In Eindhoven en dan met name in de wijk Tongelre ligt het verzuim relatief hoog. Er is de gemeente Eindhoven daarom veel aan gelegen om deze problematiek aan te pakken. Ze heeft al een aantal maatregelen genomen. Sinds schooljaar 2012-2013 bezoeken leerplichtambtenaren leerlingen die zonder opgaaf van reden afwezig zijn. Ook laten zij leerplichtambtenaren op de onderwijslocaties zelfs waarschuwingsgesprekken met leerlingen houden.

Naast de leerplichtambtenaren wil de gemeente ook de buurtsportcoaches een rol geven. De buurtsportcoaches vertalen het sportbeleid van de gemeente naar een gezond en succesvol beweegklimaat.

Buurtsportcoaches werken op 3 niveaus:
1. Vanuit theorie en analyse verzamelen zij gegevens om de inzet van een beweeginterventie te kunnen onderbouwen en verantwoorden.

2. Vervolgens voeren ze deze interventie daadwerkelijk uit in de betreffende gemeente.

3. Daarna evalueren zij geïmplementeerde beweeginterventies om aan de opdrachtgever, in dit geval de gemeente, aan te kunnen geven of de doelstellingen zijn behaald. Er wordt ook besproken of het wenselijk is om deze interventies structureel in te zetten.

Bovenstaande inleiding is bedoeld om de context waarin de leertaak gaat plaatsvinden helder te schetsen. Nu zijn jullie aan zet in de rol van buurtsportcoach in opleiding. Jullie gaan jullie in een groepje de hieronder gestelde leertaak uitvoeren. Binnen deze leertaak Sportkunde zet je daarmee bewegen en sport in als middel, om tot een oplossing te komen van een maatschappelijk vraagstuk. Je hebt daarbij de rol van buurtsportcoach in opleiding.

Deelopdracht Leertaak MBO/HBO: Weer naar school

De gemeente Eindhoven heeft gevraagd of de buurtsportcoaches een beweeginterventie kunnen ontwerpen. De doelgroep is de iets oudere jeugd uit het stadsdeel Tongelre. De interventie zou dreigend schoolverzuim kunnen voorkomen. Het is daarbij belangrijk om uit de theorie de succesfactoren van de aanpak uit eerdere interventies te achterhalen. Daarnaast is het van belang om de doelgroep goed te leren kennen. Zo heeft je interventie ook echt een toegevoegde waarde heeft voor de doelgroep. Je werkt samen om te zorgen voor een sterk ontwerp met zoveel mogelijk draagvlak. Binnen deze leertaak Sportkunde zet je bewegen en sport in als middel, om tot een oplossing te komen van een maatschappelijk vraagstuk. Je bent in de rol van buurtsportcoach.

Deelopdracht 1: Samenwerken als buurtsportcoaches - QuickScan


Om een goede start te maken met je collega buurtsportcoaches is het van belang een aantal afspraken te maken over jullie samenwerking.

  • Bekijk met elkaar de film over samenwerking vanuit het Common Eye model.

Wegens nog niet accepteren van de cookies is de YouTube video niet zichtbaar.

  • Bespreek dit model met elkaar en kom tot gezamenlijke afspraken voor het komend jaar met betrekking tot jullie :

    • Ambitie
    • Belangen
    • Organisatie
    • Processen
  • Evalueer jullie samenwerking tussentijds en aan het einde van het traject. Gebruik daarbij de uitgewerkte rubrics. Dit geeft jullie richting in wat er verwacht wordt qua resultaat. Dit geldt voor alle opdrachten.
  • Vul paragraaf 1.1 en 1.2 in van je verantwoordingsverslag.

Deelopdracht 2: Maak kennis met de maatschappelijke opdracht en de doelgroep

De toegevoegde waarde van de sportkundige om mensgericht te kunnen ontwerpen. Om dit goed te doen is het nodig om meer kennis te hebben van menselijk gedrag in een sociale omgeving.

De buurtsportcoaches van de gemeente Eindhoven hebben eerder met succes beweeginterventies ingezet om basisschoolkinderen gemotiveerder te krijgen voor school. Ze hebben daarin samengewerkt met de organisatie Playing for Success. Dit is een initiatief dat schoolverzuim wil terugdringen door de motivatie van leerlingen te verhogen. Dit doen ze door gebruik te maken van sport als middel. Ook spelen ze in op de motivatie middels een aantal succesfactoren.

Bekijk het filmpje over Playing for Success en bezoek de website.

Wegens nog niet accepteren van de cookies is de YouTube video niet zichtbaar.

Beantwoord daarna de volgende vragen:

  • Wat zijn succesfactoren in de aanpak van Playing for Success?
  • Welke ontwerp criteria worden onderschreven door het artikel over autonome motivatie?
  • En welke worden onderschreven door de filmpjes van de "Sportpsycholoog".
  • De uitkomsten neem je op in hoofdstuk 2 van het verantwoordingsverslag en vul de gebruikte literatuur in (hoofdstuk 6).

Deelopdracht 3: Stel ontwerp criteria op voor de beweeginterventie

Je kreeg al inzicht in de problematiek van het gebrek aan motivatie met als gevolg schoolverzuim. Als je nu een interventie moet ontwikkelen om te zorgen dat Joey en Charissa niet gaan uitvallen op school is het belangrijk om hen beter te leren kennen.

We gaan daarom een zogenoemde Waarde Propositie Canvas (WPC) maken.
Dit bestaat uit 3 stappen:

  1. Vanuit deskresearch, observaties en/of interviews breng je het klantprofiel in kaart.
  2. Daarnaast onderzoek je het aanbod waarmee je het product- en dienstenaanbod ontwikkelt. Dit noemen we de Value Map.
  3. Op basis van dit onderzoek bepaal je de beste fit tussen het klantprofiel en de Value Map. Dus welke interventie is het meest geschikt en waarom?

We starten met stap 1: Het in kaart brengen van je klantprofiel.

In het format "Waarde Propositie Canvas Model met Hulpvragen (WPC) " zie je voorbeelden van vragen die je kunt stellen om een zo volledig mogelijk beeld van je klant te krijgen. Kopieer vervolgens het lege WPC format op A3 formaat en schrijf de vragen in de betreffende vakken. Vervolgens ga je met je groep discussiëren over de vragen. Het is belangrijk dat je de vragen vertaalt naar je eigen doelgroep. Kies daarom bij het beantwoorden van de vragen Joey óf Charissa. De informatie van je klant (Joey of Charissa) haal je uit het analyserapport jongeren in Tongelre. Je kunt zelf ook nog verder zoeken naar andere literatuur die je kan helpen om een zo volledig mogelijk klantprofiel te maken.

  • Neem de uitkomsten op in hoofdstuk 3 van het verantwoordingsverslag.

Dan gaan we verder met stap 2. Je gaat bekijken welk (bestaand) aanbod het best past bij het beschreven klantprofiel.

  • Doe dit in de vorm van een brainstormsessie. Verzamel ideeën en notities en vul de linkerkant van het "Waardepropositie Canvas" in. Zorg er daarbij voor dat de value map de pijnpunten verzacht van je klantprofiel en aansluit bij de voordelen.
  • Neem de uitkomsten van de brainstormsessie en de ingevulde value map weer op in je verantwoordingsverslag (hoofdstuk 3).

Tot slot stap 3: Neem een onderbouwd besluit voor de beste fit.

  • Je beschrijft hierbij in hoofdlijnen je beweeginterventie. Je onderbouwt deze keuze op grond van de literatuur. Deze en de stukken die je hebt neem je mee. Op basis van het ingevulde Waardepropositie Canvas Model maak je de omschrijving compleet.
  • Neem je beschrijving en onderbouwing op in je verantwoordingsverslag (hoofdstuk 3) en vul de gebruikte literatuur in bij hoofdstuk 6.

Deelopdracht 4: Werk de interventie uit

  • Nu je tot een verantwoorde Fit bent gekomen en op hoofdlijnen een interventie hebt bedacht is het tijd om deze uit te werken.

    • Welke activiteiten maken deel uit van de interventie?
    • Hoe ga je het aanbieden? Met andere woorden hoe ziet de organisatie er uit?
    • Wie en wat heb je er voor nodig? (mensen, middelen, ruimtes etc.)
    • Hoe verloopt de communicatie en wat heb je daarvoor nodig?
    • Wat mag het kosten? En zijn er ook opbrengsten?
  • Je volgt hiervoor het draaiboek projectmatig werken. Voeg de uitwerking toe aan je verantwoordingsverslag onder hoofdstuk 4.

Deelopdracht 5: maak een verantwoordingsrapport over jullie samenwerking en de interventie

Dit verslag maakt iedereen individueel en bestaat uit een verslag van een groepsgesprek en een individuele reflectie. In allebei de verslagen komen de product- en de procesevaluatie aan bod. Reflecteer op de thema's die genoemd staan in de rubrics in de kolom van 4 punten. Het gaat er hierbij niet om dat je alles perfect hebt gedaan maar dat je terug kunt kijken naar je eigen handelen en het groeiproces. Dan heb je er een volgende keer ook iets aan.

Bijlage 1 : Ondersteunende informatie

Bijlage 2: Leerdoelen

Leerdoelen gericht op samenwerken

  • Je kunt op basis van het kijkglas-model passende afspraken maken over ambities, belangen, processen en organisatie.
  • Je kunt in het samenwerking met je projectgroep een positieve relatie opbouwen met je collegae en zorgdragen voor een sociaal-emotioneel veilig leer- en werkklimaat.Je hebt vanuit de gezamenlijke ambitie steeds oog voor de belangen van je collegae.
  • Je kunt in en rondom het samenwerking binnen je projectgroep je eigen belang benoemen en komt op voor je eigen standpunten.

Leerdoelen gericht op een succesvolle aanpak om dreigend schoolverzuim te voorkomen

  • Je kunt de voorwaarden voor een succesvolle aanpak benoemen in het licht van de maatschappelijke opdracht.
  • Je kunt deze voorwaarden koppelen aan de gekozen aanpak.
  • Je kunt de gekozen aanpak verantwoorden vanuit de belangen en perspectieven van de verschillende stakeholders.

Leerdoelen gericht op het ontwerpen van een beweeginterventie

  • Je weet aan welke voorwaarden het ontwerp moet voldoen om succesvol te zijn.
  • Je kunt het ontwerp koppelen aan de kenmerken van de gegeven persoon.