Programma
Nederland vergrijst. Het docentencorps van SOML dus ook. Het beroepsimago heeft betere tijden gekend. Jongeren zullen daarom gestimuleerd en geprikkeld moeten worden om in het onderwijs te gaan werken. Vandaar dat door SOML en Fontys Lerarenopleiding Sittard (FLOS) een project is opgezet dat ervoor kan zorgen dat eigen leerlingen kiezen voor het leraarschap en een onderwijscarrière. In het schooljaar 2021-2022 zal de tweede editie van het project plaatsvinden.
Met dit project willen we huidige leerlingen uit de bovenbouw van havo en vwo (en 4 vmbo) enthousiasmeren voor het leraarschap. We willen leerlingen ervaring laten opdoen. Op korte en lange termijn hopen SOML en FLOS zo al samenwerkend bij te dragen aan de aanpak van het lerarentekort, ook binnen SOML. Het professionaliseren van eigen leraren is een ander doel, dat met dit project gerealiseerd kan worden. We streven ernaar jaarlijks (SOML-breed) 20 tot 25 leerlingen uit de bovenbouw het traject te laten volgen.
februari t/m juni 2021
Op de betrokken SOML-scholen zullen leerlingen voor deelname aan het project geworven worden. Dat zal gebeuren tijdens mentorlessen. De mentoren zullen daartoe voorzien worden van een promotiefilmpje, een vlog van een oud-deelnemer en een flyer met informatie voor leerlingen. Het ‘rolmodel’ van de betreffende school zal i.o.m. zijn school- of teamleider de mentoren instrueren. Ook via social media-kanalen (van de betrokken scholen) zullen leerlingen worden benaderd om deel te nemen aan het project.
Bijeenkomst 1a: ‘inspiratiebijeenkomst’
donderdag 23 september 2021 (09.00-11.00 uur)
De geïnteresseerde leerlingen zullen bij elkaar gebracht worden tijdens een ‘inspiratiebijeenkomst’ op een van de SOML-locaties. Ze zullen daar in contact gebracht worden met ‘rolmodellen’[1] (1 of 2 ‘voorbeelddocenten’ van elke SOML-school) en vierdejaars stagiaires van FLOS die lesgeven op deze SOML-scholen. De leerlingen krijgen tijdens deze bijeenkomst een beeld van de doelen en de inhoud van het project. Ook wordt ingegaan op de beroepsmogelijkheden in het onderwijs en kunnen leerlingen aangeven naar welke richting(en) en vak(ken) hun interesse uitgaat door middel van het invullen van een vragenlijst tijdens de bijeenkomst.
Bijeenkomst 1b: het rolmodel, de vierdejaars stagiaires en de leerlingen op hun eigen school
30 min. dag en tijd naar eigen planning
Het rolmodel organiseert een kennismakingsbijeenkomst met de leerlingen van de eigen school en de vierdejaars FLOS-studenten die hier stagelopen. Tijdens deze kennismakingsbijeenkomst wordt de door de leerling ingevulde vragenlijst besproken. Verder worden de rollen besproken (zie rolomschrijvingen). Slotvraag: Denkt de leerling dat het project hem/haar verder kan helpen? Is de leerling gemotiveerd om deel te nemen? Op basis van de slotvraag wordt de leerling wel/ niet ingeschreven. Het rolmodel stelt projectleider Maurice Heemels per mail hiervan op de hoogte.
Bijeenkomst 2a:
donderdag 21 oktober 2021 (09.00-12.00 uur, locatie?)
Door middel van de creatieve werkvormen ‘mijn kernkwaliteiten’ en het maken van een mind map over de beroepsbekwaamheden van een leraar ontdekken de leerlingen op speelse wijze over welke eigenschappen (bekwaamheden) een leraar moet beschikken en welke kwaliteiten zij zelf al hebben. Als ‘huiswerkopdracht’ krijgen ze de voorbereiding van een pitch mee, waarin ze zichzelf presenteren als leraar.
Bijeenkomst 2b: het rolmodel, de vierdejaars stagiaires en de leerlingen op hun eigen school
30 min. dag en tijd naar eigen planning
Tijdens deze bijeenkomst begeleiden de vierdejaars stagiaires en het rolmodel de leerlingen bij het maken van een pitch. De vierdejaars stagiaires nemen hierin het voortouw en bespreken onderstaande vragen met de leerlingen:
- Een goede leraar is iemand die….
- Ik zou de leraar voor morgen kunnen worden omdat….
Door middel van het stellen van vragen aan de leerlingen worden zij getriggerd om creatief na te denken over een persoonlijk docentlogo.
Bijeenkomst 3a:
donderdag 18 november 2021 (09.00-12.00 uur, locatie?)
De leerlingen presenteren zichzelf als leraar tijdens een pitch die ze hebben voorbereid op basis van de vorige gezamenlijke bijeenkomst. Ze geven elkaar feedback n.a.v. deze pitch en gaan vervolgens leren hoe ze een les van een ervaren leraar kunnen observeren. Hierbij krijgen ze een gerichte kijkopdracht. Na deze oefening gaan de leerlingen ‘de praktijk’ in en zullen ze als huiswerkopdracht twee lessen van twee docenten naar keuze gaan observeren. De observatieverslagen nemen de leerlingen mee naar de volgende bijeenkomst.
Bijeenkomst 3b: het rolmodel, de vierdejaars stagiaires en de leerlingen op hun eigen school
30 min. dag en tijd naar eigen planning, niet te laat plannen
Tijdens deze bijeenkomst bespreken de vierdejaars stagiaires de observatie-opdracht met de leerlingen. Waar moeten de leerlingen straks allemaal op letten tijdens de observaties van de lessen? Hoe willen de leerlingen dit gaan aanpakken? Het rolmodel bespreekt met de leerlingen welke lessen en docenten de leerlingen graag zou willen observeren en waarom. Het rolmodel bekijkt wat mogelijk is en maakt indien akkoord afspraken met collega’s voor de twee lesobservaties.
Bijeenkomst 4a: bezoek aan FLOS
donderdag 13 januari 2022 (09.00-12.00 uur)
De deelnemende leerlingen brengen een bezoek aan FLOS. Tijdens deze dag (of dagdeel) wordt hen een programma aangeboden waarin duidelijk wordt wat studeren aan een lerarenopleiding inhoudt. Tijdens dit bezoek maken de leerlingen ook kennis met studenten en oud-deelnemers aan het project die nu bij FLOS studeren. Tijdens deze bijeenkomst zal ook de observatieopdracht besproken worden. Als laatste krijgen de leerlingen instructie over het ontwikkelen van de lesactiviteit. Hierbij valt te denken aan een lesopening of afsluiting, een aandachtrichter, presentatie van een stukje theorie of een spelwerkvorm. Deze zullen ze verder uitwerken. Tijdens de ‘praktijkfase’ zullen ze de lesactiviteit uitvoeren op hun eigen school.
Bijeenkomst 4b: het rolmodel, de vierdejaars stagiaires en de leerlingen op hun eigen school
30 min. dag en tijd naar eigen planning, niet te laat plannen
Tijdens deze bijeenkomst zal het rolmodel met de leerlingen kijken welke lesactiviteit en welke les het meest geschikt is om uit te voeren. De vierdejaars stagiaires zullen de leerlingen vervolgens begeleiden bij de ontwikkeling van de lesactiviteit. Hierbij maken de leerlingen kennis met het lesvoorbereidingsformulier. Onder begeleiding van de vierdejaars stagiaires wordt een deel van het formulier ingevuld voor de betreffende lesactiviteit en samen voorbereid.
Praktijkfase: ‘Aan de slag in de klas’
februari/maart 2022.
De deelnemende leerlingen zullen op hun eigen SOML-school enkele lessen gericht observeren. Idealiter bij het vak dat hun interesse heeft en de leraar die daar als hun rolmodel kan functioneren. Het verzorgen van lesactiviteit aan een klas onder begeleiding van een het rolmodel is de laatste stap in deze fase.
Bijeenkomst over de praktijkles: het rolmodel, de vierdejaars stagiaires en de leerlingen op hun eigen school
30 min. dag en tijd naar eigen planning, niet te laat plannen
De lesactiviteiten worden bijgewoond door de vierdejaars stagiaires en het rolmodel. Na afloop bespreken de leerlingen hun ervaringen met hen en krijgen ze feedback.
Bijeenkomst 5: evaluatie / uitwisseling ervaringen: eind april 2022
in elk geval vóór aanvang van het CE
Tijdens deze laatste bijeenkomst kijken de leerlingen terug op de les die ze gegeven hebben, evalueren ze het project als geheel, krijgen ze uitleg over de mogelijkheid om bij FLOS de module ‘proefstuderen’ te gaan volgen en proberen ze tenslotte de vraag te beantwoorden of zij ‘de leraar voor morgen’ zijn.