Lector Mens en Technologie
Dr. J.A. (Janienke) Sturm
Janienke Sturm is lector Mens en Technologie bij Fontys HRM en Toegepaste Psychologie en leading lector van het Fontys Centre of Expertise Health. In haar werk is meer aandacht creëren voor de mens in onze digitale en technologische samenleving haar drijfveer.
‘Al op de middelbare school was ik geboeid door de relatie tussen mens en computer. Daarom koos ik voor de studie taal- en spraaktechnologie aan de faculteit Letteren van de Universiteit Utrecht, een combinatie van alfa en bèta. Toen ik die studie afgerond had (in 1998), ging ik naar de Radboud Universiteit in Nijmegen voor een promotietraject op het gebied van spraaktechnologie; hoe kun je computers menselijke taal laten verstaan. Dat stond toen nog in de kinderschoenen en er werden nog veel fouten gemaakt. Nu hebben we Siri op onze smartphone die het meeste van wat je zegt gewoon begrijpt, maar toen was dat nog niet zo ver ontwikkeld. Ik had in die tijd net een mobiele telefoon, zo’n oude Nokia, daar kon je telefonisch via een spraakcomputer reisinformatie mee opvragen. De helft van de tijd ging dat fout.
Na een postdoc-project bij de Technische Universiteit Eindhoven, en een projectleiderschap bij het Serious Game Design lectoraat van Fontys ICT, werd in 2012 bij Fontys HRM en Toegepaste Psychologie het lectoraat Mens en Technologie gestart. Een thema dat mij op het lijf geschreven was, en deze keer niet vanuit de techniek, maar vanuit de psychologie bekeken. Ik heb meteen gesolliciteerd en heb gelukkig de baan gekregen.
Ik hou me nu niet meer alleen met spraaktechnologie bezig, maar veel breder. De vraag is niet hoe we de technologie beter kunnen maken, maar we doen onderzoek naar wat de technologisering en digitalisering van de maatschappij betekent voor de manier waarop we met elkaar omgaan en de manier waarop we ons leven leiden. Robots en apps zijn technische hoogstandjes, maar ik vind het belangrijk om te kijken naar wat de gebruiker ermee doet en wil doen. Hoe kun je zorgen dat producten en diensten ook echt in een behoefte voorzien? En hoe kun je de beleving van gebruikers meenemen in het ontwikkelen van die toepassingen?
Te vaak zie je dat er technologische toepassingen worden ontwikkeld of aangeschaft, waar de praktijk niet op zit te wachten. Dat gebeurt bijvoorbeeld in de zorg waar technologie gezien wordt als iets dat de werkdruk kan verlagen. Zo is er bijvoorbeeld een robot ontwikkeld die gymnastiek kan doen, of één die kan voorkomen dat mensen eenzaam worden. Maar na een paar maanden belanden die om verschillende redenen op de plank. Dan sla je de plank mis. Het besef dat mensen het wel moeten willen, moeten accepteren en omarmen, groeit gelukkig wel. Wij helpen bedrijven en organisaties daarbij door kennis op te doen en te delen, door samen praktische oplossingen te ontwikkelen en door studenten op te leiden in deze thematiek.
Het thema mens en technologie kan mij, 30 jaar nadat ik op de middelbare school koos voor deze richting, nog steeds heel erg boeien. Technologische ontwikkelingen gaan altijd door en dat maakt dat er steeds weer nieuwe uitdagingen zijn. Nu zijn er bijvoorbeeld veel vraagstukken op het gebied van AI (kunstmatige intelligentie), dat is voor veel mensen een hele ingrijpbare en spannende ontwikkeling. Het mooiste aan mijn werk vind ik dat je met praktijkgericht onderzoek en door samen te innoveren het werkveld echt een stapje verder kunt helpen.’
Robots kunnen ons enorm helpen, maar we moeten wel bewuste keuzes maken. Wanneer is een robot als huisgenoot fijn en wanneer is het eigenlijk niet zo prettig meer, wanneer gaat het mis? Eveline van Zeeland en Janienke Sturm gaan hierop in in deze podcast.
Publicaties
Nederstigt, A.T. A.M., Koetje, J., & Sturm, J.A. (2019). A Social Credits Platform for Volunteers. In E. A. Kyza, P. Karppinen, E. Karapanos, K. T. Win, & H. Oinas-Kukkonen (Red.), Persuasive Technology : 14th International Conference, PERSUASIVE 2019 Limassol, Cyprus, April 9–11, 2019 Adjunct Proceedings (pp. 6–8). Limassol, Cyprus. (pdf)
Reiners, F., Sturm, J., Bouw, L. J., & Wouters, E. J. (2019). Sociodemographic factors influencing the use of eHealth in people with chronic diseases. International journal of environmental research and public health, 16(4), 645. (pdf)
Smeenk, W., Sturm, J., & Eggen, B. (2018). Empathic handover: how would you feel? Handing over dementia experiences and feelings in empathic co-design. CoDesign, 14(4), 259-274. (website)
Smeenk, W., Sturm, J., Terken, J., & Eggen, B. (2018). A systematic validation of the Empathic Handover approach guided by five factors that foster empathy in design. CoDesign, 1-21. (website)
Starreveld, M., Sturm, J.A., & Rosendaal, M.G. (2020). The next level. Robots in het onderwijs. JSW, 2, 12-15. (pdf)
Sturm, J. (2017) Virtual Reality for Experience-based Healthcare Education. In: van der Lugt, R. (2017). Work In Progress: Design & Research by Universities of Applied Sciences. Publication of the NADR network. (pdf)
Sturm J. (2017) Persuasive Technology. In: van Hoof J., Demiris G., Wouters E. (eds) Handbook of Smart Homes, Health Care and Well-Being. Springer, Cham (website)
Sturm, J. (2018) Moderne zorg voor ouderen. In: Nieuwboer, C. & Reijners, M. (Eds.) Verandering Begeleiden. Een agogische basis voor sociaal werkers. Noordhoff Uitgevers, Groningen. (website)
Sturm, J. (2019). Design thinking voor het ontwikkelen en implementeren van talentinterventies. In: Thunnissen, M. & Bos, P. (Eds.) Talent Mobiliseren. Vakmedianet, Alphen aan den Rijn (website)
Ten Bruggencate, T., Luijkx, K. G., & Sturm, J. (2018). Social needs of older people: a systematic literature review. Ageing & Society, 38(9), 1745-1770. (website)
Ten Bruggencate, T., Luijkx, K. G., & Sturm, J. (2019) How to fulfil social needs of older people: Exploring design opportunities for technological interventions. Gerontechnology (pdf)
Ten Bruggencate, T., Luijkx, K. G., & Sturm, J. (2019). To Meet, to Matter, and to Have Fun: The Development, Implementation, and Evaluation of an Intervention to Fulfil the Social Needs of Older People. International journal of environmental research and public health, 16(13), 2307. (pdf)
Ten Bruggencate, T., Luijkx, K. G., & Sturm, J. (2019). When your world gets smaller: how older people try to meet their social needs, including the role of social technology. Ageing & Society, 39(8), 1826-1852. (website)
Van der Zijpp, T., Sturm, J. & van Rooijen, S. (2018). Meer dan verbondenheid met thuis: De waarde van virtual reality in de zorg. TVZ, 128(2), 44-47. (pdf)
Van der Zijpp, T., Sturm, J., Jacobs, G., Wouters, E. (2019) Virtual Reality als leermiddel bij stresssituaties in de zorg. Onderwijsinnovatie, oktober 2019 (website)
Van der Zijpp, T., Wouters, E. J., & Sturm, J. (2018). To use or not to use: The design, implementation and acceptance of technology in the context of health care. In Assistive Technologies in Smart Cities (pp. 93-110). IntechOpen. (pdf)
Van Hoof, J., Verboor, J., Oude Weernink, C.E., Sponselee, A.A.G., Sturm, J. (2017) Real-time location systems for asset management in nursing homes: An explorative study of ethical aspects. Information 9 (4), 80 (pdf)
Wouters, E., Reiners, F., Bouw, L. en Sturm, J. (2019). Sociodemographic factors influencing the use of eHealth in people with chronic diseases. In: Fysiopraxis, september 2019. (website)