Meer lezen over SmartScan
Lees alles wat je wilt weten over het onderzoek SmartScan The Game Changer en download de verslaglegging (pdf-bestand).
SmartScan: een nieuwe manier van werken voor het aanmeten van ortheses (uitwendige hulpmiddelen) van de voet. Het onderzoek stond in het teken van het ontwerpen en vervaardigen van een 'tactiel scan systeem'. Mede mogelijk gemaakt door regieorgaan SIA, onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).
Ontwikkeling van een nieuw (aan)meet device: SmartScan. SmartScan maakt het mogelijk objectief data te verzamelen over geometrie en positie van het aangedane lichaamsdeel (zoals de voet) tijdens het aanmeetproces.
Meer dan de helft van de Nederlanders heeft voet- of enkelproblemen. Een deel daarvan is gebaat bij een hulpmiddel, een Enkel-Voet-Orthese (EVO). Het ontwerpen van dit hulpmiddel is een complex en dynamisch proces en gebeurt nu meestal met een gipsafdruk. De voet wordt omwikkeld met gipsverband en tijdens het hardingsproces brengt de behandelaar de gewenste vorm of stand van de voet aan. De behandelaar vormt met zijn handen wat hij in zijn hoofd bedenkt; een proces dat afhangt van de kennis en ervaring van de behandelaar.
Met project SmartScan richten de onderzoekers zich op een nieuwe manier van werken. Met behulp van ‘slimme handschoenen’ met sensoren wordt -voor het eerst- een volledig digitaal beeld verkregen van de voet vanuit de handen van de orthopedisch (schoen)technoloog. De behandelaar drapeert de handschoenen over de voet heen. De sensoren meten precies waar de vingers zich in de ruimte bevinden. Ook de kracht waarmee een behandelaar de voet indrukt wordt vastgelegd. Met deze 2 aspecten (positie en druk) heb je de gekwantificeerde data die je wilt hebben om een ontwerp van een nóg beter op maat gemaakt hulpmiddel te maken.
Het onderzoek naar dit high-tech instrument heeft 2 doelen:
De gipsafdruk van de voet wordt met deze nieuwe methode vervangen door een digitale weergave van de geometrie van de voet. Hierdoor wordt collegiale consultatie mogelijk en kunnen beelden -ook op afstand- digitaal vergeleken worden. Op termijn levert de nieuwe methode een flinke kostenbesparing op, omdat er minder sprake is van ‘trial and error’ (het aanmeten gaat in één keer goed). Het is ook een patiëntvriendelijkere methode, omdat het tijdrovende traject van het gipsen achterwege kan blijven. Door digitaal te meten heb je bovendien inzicht in hoe de situatie voorheen was en wat de wijzigingen gaan zijn. Het is ook een milieuvriendelijke innovatie, gezien de tonnen gips die door de huidige werkwijze jaarlijks bij het chemisch afval belanden. Nog een milieuaspect: door de orthese te maken met een 3D-printer, blijft er geen restmateriaal over.
Doordat je meer inzichtelijk krijgt wat er daadwerkelijk gebeurt, wordt de ambachtelijkheid van het beroep orthopedisch schoentechnoloog als het ware objectiever. Software speelt daarbij een belangrijke rol, want met de data die verzameld worden kan een gerichter ontwerp gemaakt worden van een orthese.
In november 2023 ontving het project SmartScan van Fontys Paramedisch de tweede prijs van de RAAK-award (voor praktijkgericht onderzoek in het hbo) op het SIA-Congres. De SmartScan was een van de 28 ingezonden projecten. De jury prijst de gedrevenheid en het enthousiasme van het team dat met dit project zo dicht op de praktijk zit en daarnaast ook een brede reikwijdte in het onderwijs heeft. Lees hier het bijbehorende nieuwsartikel.
Luister naar de podcast 'Zoek het uit!' waarin Els De Maeijer (teamleider bij Fontys Centrum voor Ondernemerschap) praat met Fred Holtkamp en Geert-Jos van der Maazen, over hoe het onderzoek SmartScan bijdraagt aan een vitale, duurzame en inclusieve samenleving. Het project Smartscan sleepte de tweede prijs in de wacht bij de SIA-RAAK awards (2023).