Responsible Value Creation with Data
Data verandert hoe we processen in kunnen richten, welke inzichten we hebben en heeft daarmee grote veranderingen gebracht in onze wereld. Hoewel het gebruik van big data inmiddels gevestigd is, liggen er nog veel kansen voor innovatie en optimalisatie, met name in het creëren van waarde met data-gedreven service innovatie. Service is namelijk waar voor bedrijven de grote kansen liggen om zich te onderscheiden. Maar dan is de grote uitdaging voor het toegepaste onderzoek en met name dit project: hoe zetten we big data in op een verantwoorde manier, op een legaal, ethisch en sociaal verantwoorde manier.
Onderdeel van:
Data-driven Service Innovation
Het project ‘Data-driven Service Innovation’ is onderdeel van Responsible Data Science binnen het Nationale Wetenschaps Agenda (NWA) programma Responsible Value Creation With Data (VWData). Hierbinnen zijn diverse partners aan de slag gegaan met het zoeken naar een framework om big data toe te passen op een verantwoorde manier in serviceoplossingen. Hierbij zijn de volgende vragen leidend:
- Hoe kunnen menselijke waarden zoals transparantie geïncorporeerd worden in data-gedreven service innovatie?
- Welke technieken en benaderingen kunnen we gebruiken om ‘verantwoorde’ data-gedreven services te ontwerpen?
- Hoe passen we deze technieken en benaderingen toe in de praktijk?
Binnen dit consortium heeft Fontys zich beziggehouden met de vraag hoe we in het ontwerpproces van een big data toepassing kunnen zorgen dat in alle aspecten van het design de ethische standaard geborgd wordt, geen noodzakelijke stappen gemist worden, maar ook wat het proces werkbaar maakt. Big data (en steeds vaker de daarop gebaseerde AI-toepassingen) vereisen namelijk een ongekend niveau van complexiteit waar technische knowhow en praktijk samen komen en dezelfde taal moeten spreken om de juiste oplossing te produceren.
Onderzoeksvraag:
Kunnen we een visueel model (m.a.w. een checklist/praatplaat) ontwikkelen die organisaties kunnen gebruiken voor de ontwikkeling van innovatieve digital services die steunen op data, wat werkbaar is in een complexe service context?
Onderzoeksperiode:
April 2019 - Mei 2021
Methodiek & Bevindingen
Fontys heeft om deze vraag te beantwoorden het Data Driven Service Canvas opgeleverd. Een middel voor een collaboratieve methodiek (of visueel model) om multidisciplinaire teams te ondersteunen en helpen in het ontwikkelen van data-gedreven services. De basis van dit model leunt op collaboratieve visualisatie met een geïntegreerd en holistisch model dat alle processtappen van de ontwikkeling ondersteund. Dit model maakt het proces van een oplossing bouwen explicieter en daarmee overzichtelijker voor diverse niveaus van participatie in het proces, welke deel uitmaken van het complexe service ecosysteem. Hiermee wordt multidimensionaal kijken naar het proces mogelijk.
Het systeem steunt op 4 archetype-rollen binnen een organisatie (gebruiker, verkoper, bouwer, data-management). Voor elk proces ontstaat een continue feedback cyclus, waarbij het proces via diverse assen te bekijken is. Dit maakt het mogelijk om het geheel te overzien in de ontwikkeling, maar ook in de optimalisatie van een serviceoplossing doordat punten van aandacht makkelijk te plaatsen en identificeren zijn.
Onderzoeksteam
Eric van Tol, Fontys Hogeschool ICT (projectleiding)
Gerard Schouten, Fontys Hogeschool ICT
Marlies van Steenbergen, Hogeschool Utrecht
Olaf Janssen, Fontys Hogeschool ICT
