Tool: Nulmeting Leven Lang Ontwikkelen

Waarom deze tool?

Net als heel veel andere mbo , hbo en wo instellingen ziet Fontys Leven Lang Ontwikkelen (LLO) als een belangrijk strategisch speerpunt. Om de koers voor de toekomst te bepalen is Fontys gestart met het programma LLO. Dit programma formuleert op basis van interne en externe analyse de positionering van Fontys op het gebied van LLO, en werkt op basis daarvan uit hoe de Fontys-organisatie vervolgens door middel van haar portfolio en een structurele verankering van LLO binnen de organisatie vorm kan geven aan deze positionering.

Om deze koers voor de toekomst te kunnen bepalen, is (onder meer) eerst inzicht verkregen in het huidige en gewenste aanbod en profilering van Fontys op LLO en in de aandachtspunten bij de organisatie van LLO. Deze informatie is verzameld door middel van een nulmeting, ontwikkeld door het programma LLO en het Fontys Kenniscentrum Leven Lang Ontwikkelen.

De kracht van de aanpak was de grote betrokkenheid en inbreng van de onderwijsinstituten en de verbinding tussen onderzoek en praktijk. De nulmeting is ontwikkeld en uitgevoerd door Marian Thunnissen, Anne de Bonth en Beatriz Roman van het Kenniscentrum LLO, het Fontys programma LLO en het lectoraat Dynamische Talentinterventies. De aanpak en de producten die ontwikkeld zijn voor deze nulmeting stellen we graag beschikbaar aan andere mbo, hbo en wo instellingen in de hoop dat het hen helpt om ook inzicht te krijgen in de eigen sterke en zwakke punten in de profilering en organisatie van LLO.  

Wat is de doelstelling van de Nulmeting LLO?

Het doel van de nulmeting was tweeledig:

1. Inzicht krijgen in het huidige en gewenste aanbod en profilering van Fontys op LLO;

2. Inzicht krijgen in de aandachtspunten bij de huidige en toekomstige organisatie van LLO. 

Voor wie is de tool geschikt?

De tool is geschikt voor beleidsmedewerkers, project- en programmamanagers op het vlak van LLO, werkzaam bij een mbo , hbo en wo instelling. De nulmeting kan uitgevoerd worden binnen één instituut of opleiding, of voor een gehele instelling.

Waar richt de nulmeting zich inhoudelijk op?  

In de nulmeting LLO is LLO breed gedefinieerd, omdat we niet op voorhand keuzes wilden maken ten aanzien van de profilering en het LLO-aanbod. We hebben gebruik gemaakt van de definitie van de Commissie van de Europese Gemeenschappen (2001) die LLO omschrijft als alle leeractiviteiten die iemand gedurende het hele leven, ’van wieg tot graf’, ontplooit om kennis, vaardigheden en competenties vanuit een persoonlijk, burgerlijk, sociaal en/of werkgelegenheidsperspectief te verbeteren. Ook wat betreft doelgroep zijn we uitgegaan van een brede oriëntatie op zowel individuen (werkenden en niet werkenden), werkgevers als intermediaire organisaties betrokken bij LLO. 

In de nulmeting is aandacht besteed aan vier onderdelen die van belang zijn voor de organisatie van LLO binnen een kennisinstelling (cf. Mulder & Zonderland, 2019) :

1. Visie en positionering;

2. LLO-aanbod;

3. Organisatie en middelen;

4. Mensen en cultuur.

Aangezien de nulmeting bedoeld was om input te leveren voor de ontwikkeling van een strategie op LLO is bij elk onderdeel gekeken naar (1) de huidige situatie; (2) de ambities en (3) de ervaren knel- en/of aandachtspunten.

Hoe kun je de nulmeting aanpakken?

Binnen Fontys heeft de nulmeting plaatsgevonden tussen februari en juli 2023. We hebben de volgende stappen gezet.

Stap 1: Voorbereiding

We zijn gestart met het opstellen van een plan van aanpak, het ontwikkelen van de meetinstrumenten (een vragenlijst en een topiclijst voor gesprekken) en een research datamanagement plan (gericht op het veilig opslaan van de informatie en het bewaken van de privacy van de geïnterviewden). In deze fase hebben we ook alle instituten benaderd om deel te nemen aan de nulmeting.

Stap 2: Eerste inventarisatie d.m.v. vragenlijst

Vervolgens heeft elk instituut de vragenlijst ingevuld om inzicht te krijgen in de huidige situatie. De vragenlijst is ontwikkeld door de onderzoekers van het Kenniscentrum LLO. Het uitzetten ervan lag in handen van de programmamanager van het programma LLO. De vragenlijst is ingevuld door de instituutsdirecteur en/of de coördinator LLO binnen het instituut. De vragenlijst was ook de voorbereiding op het vervolggesprek met de directeur van het instituut (en/of met de LLO-coördinator binnen het instituut).

Stap 3: Verdiepend gesprek met instituutsdirecteur en/of LLO-coördinator

In het vervolggesprek heeft vooral accent gelegen op het inzichtelijk krijgen van de ambities op LLO, de ervaren knelpunten in het organiseren van LLO en wat er nodig is om een volgende stap te zetten. Van dit gesprek is een verslag gemaakt. Deze stap is uitgevoerd door de programmamanager LLO.

Stap 4: Analyse en rapportage per instituut

Op basis van de vragenlijst en het gespreksverslag hebben we per instituut in een beknopte rapportage de belangrijkste bevindingen voor het betreffende instituut teruggekoppeld, zodat zij ook zelf handvatten krijgen om LLO binnen hun eigen instituut (door) te ontwikkelen. Deze stap is uitgevoerd door de programmamanager LLO.

Stap 5: Analyse en rapportage Fontys-breed

Tenslotte hebben de onderzoekers van het Kenniscentrum LLO de informatie van alle instituten geanalyseerd en vastgelegd in een Fontys-brede rapportage. Deze rapportage is samen met de externe marktverkenning en concurrentieanalyse door het Fontys Programma LLO gebruikt om tot keuzes te komen in de Fontys profilering en strategie t.a.v. LLO en tot een stappenplan voor de uitvoering van deze strategie en de versterking van de Fontys-organisatie. Tevens hebben we tijdens de nulmeting in de maanden maart tot en met juni inspiratiesessies gehouden met instituutsdirecteuren, en hebben we een leernetwerk voor LLO-coördinatoren binnen Fontys opgericht. Dit laatste netwerk heeft vooral als doel om de onderlinge kennisuitwisseling te versterken.

Stap 6: Vervolg

Op basis van de nulmeting en een externe verkenning is een strategische visie op LLO en een programmaplan ontwikkeld, met daarin ambities op de vier genoemde onderdelen. De progressie op die onderdelen wordt de komende jaren gevolgd door herhaalmetingen uit te voeren.

Zelf een nulmeting uitvoeren?

De volgende documenten en instrumenten zijn gebruikt tijdens de nulmeting:

• De vragenlijst om de huidige situatie in kaart te brengen (stap 2);
• De topiclijst voor het interview om de ambities en de knelpunten te inventariseren (stap 3);
• Een analyse schema om de instituutsrapportage te maken (stap 4 en 5);
• Een format voor de instituutsrapportage (stap 4).

Deze kennisproducten mogen gebruikt worden mits wordt verwezen naar de auteurs (naamsvermelding), de producten niet voor commerciële doeleinden worden gebruikt en er geen afgeleiden van gemaakt worden.

Contact?

Voor meer informatie over de nulmeting binnen Fontys neem je contact op met Anne de Bonth (Programmamanager van het programma LLO). Voor meer informatie over de kennisproducten neem je contact op met Marian Thunnissen (Leading Lector van het Kenniscentrum LLO en lector van het Lectoraat Dynamische Talentinterventies).