Narratief MobileCare

Tamar Sondag, Oktober, 2020

Onderzoeksvraag

Hoe wordt beeldzorg gebruikt en ervaren door betrokkenen op de geriatrische revalidatie van Merefelt, in relatie tot beperking van zorgmomenten door de thuiszorg en vertrouwen van cliënten om met ontslag naar huis te gaan?

Beeldbellen met MobileCare

Het is maart 2020 en Jennie, verpleegkundige van de revalidatieafdeling, krijgt van de beeldbelorganisatie MobileCare uitleg over hoe ze kan beeldbellen met cliënten. De uitleg wordt in anderhalf uur online gegeven door een eHealth-verpleegkundige, met behulp van een instructie video. Voor de medewerkers is er een website om beeld te bellen en voor de cliënten een iPad met daarop een app van MobileCare. Het beeldbellen werkt op afspraak. Als de cliënt naar de wachtkamer gaat, kan de zorgmedewerker de cliënt uitnodigen, waardoor het beeldbellen start.
Na deze uitleg gaat Jennie binnen de revalidatie op zoek naar cliënten die beeldbellen willen uitproberen. Ze zoekt naar een cliënt voor wie beeldbellen een toegevoegde waarde kan hebben, waardoor de cliënt met meer vertrouwen naar huis gaat en beeldbellen een fysiek zorgmoment van de thuiszorg kan vervangen.
Jennie mailt meerdere afdelingen en gaat bij ze langs. Het vinden van een cliënt die wil beeldbellen blijkt lastig te zijn. Ze zoekt naar een revalidant die thuis thuiszorg gaat krijgen, die last heeft van onzekerheid rondom het ontslag en die beeldbellen wil uitproberen. In september 2020 vindt Jennie mevrouw Everts die aan deze criteria voldoet. 

Mevrouw Everts is nu een aantal weken aan het revalideren binnen de zorg in Oktober. Ze gaat binnenkort met ontslag naar huis, maar vindt dit erg spannend en maakt zich hier druk over. Ze twijfelt nog over beeldbellen. Ze denkt in eerste instantie dat technologie niets voor haar is. Haar man is handig met computers en heeft een eigen tablet. Hij legt haar uit dat het lijkt op Whatsapp, wat ze met de kinderen gebruiken. Mevrouw Everts vertelt Jennie enthousiast over het beeldbellen met haar kinderen en kleinkinderen: “Dankzij beeldvorm hebben we toch contact met elkaar en zien we toch even hun gezichtjes. Dat is geweldig in deze tijd”. Mevrouw Everts besluit te gaan beeldbellen, haar eerdere positieve ervaringen trekken haar over de streep. Voor haar is het persoonlijk contact door beeldbellen een reden om deel te nemen. Daarnaast heeft mevrouw Everts veel waardering voor de thuiszorg en wil ze graag helpen.  

Fase 1: Aanleren beeldbellen op revalidatie 
Jennie vraagt de tablet aan via MobileCare. Jennie vindt het vervelend dat de tablet op zich laat wachten. Ze wil de tijd benutten om alvast te oefenen met mevrouw Everts. Bij de eerste instructie moet ze daarom creatief zijn. Jennie maakt gebruik van een andere tablet met daarop de website van MobileCare.
Jennie vertelt bij haar eerste instructie dat de tablet thuis een mooi hulpmiddel kan zijn, omdat mevrouw thuis geen 24 uurs zorg meer heeft. Vervolgens vertelt Jennie rustig en stap voor stap wat mevrouw Everts moet doen op de tablet. Jennie houdt in bij de instructie rekening met de onbekendheid van mevrouw Everts waardoor mevrouw het goed kan volgen.  Nadat Jennie aangeeft hoe mevrouw Everts het beeldbellen kan afsluiten, drukt mevrouw lang op het kruisje maar programma blijft staan. Een tweede keer lukt het wel. Mevrouw Everts zegt blij, dat het heel makkelijk was.  

De officiële tablet voor mevrouw Everts komt zeven dagen na de aanvraag binnen. Jennie merkt dat de tablet op een medewerker account is ingesteld. Dit is erg onhandig, nu kan ze weer niet oefenen met mevrouw Everts. Jennie belt MobileCare en zij zorgen ervoor dat de tablet dezelfde dag nog aangepast wordt. Mevrouw Everts tekent de bruikleenovereenkomst die getekend moet worden om zonder kosten de iPad van Oktober in gebruik te nemen.   

Het is druk op de afdeling, waardoor het niet lukt om tijd te maken voor instructie. Een paar dagen later lukt het Jennie pas. Mevrouw en meneer Everts maken zich echter zorgen om het ontslag naar huis. Jennie vindt het belangrijk om daar eerst aandacht aan te besteden en doet dat dan ook. Op een gegeven moment wijst mevrouw zelf naar de tablet en zegt: “We kwamen hier voor”. Voor mevrouw zorgt het oefenen met beeldbellen voor afleiding rondom het ontslag. 
Als mevrouw Everts probeert te lezen wat er op het tabletscherm geschreven staat, moet ze haar leesbril opzetten. Dat is niet altijd handig. Jennie merkt dat de pictogrammen duidelijker zijn dan woorden en ook beter onthouden worden. Ze maakt daar veelvuldig gebruik van en zegt: “Dit poppetje lijkt een beetje op u met die bril”. Tijdens de instructie wordt Jennie opgeroepen door een andere cliënt. Jennie denkt: De volgende keer kan ik beter mijn werktelefoon afgeven aan een collega, om niet gestoord te worden. 
Nadat ze weer een aantal keer geoefend heeft, blijkt dat mevrouw Everts nog vragen heeft over de processen achter de tablet. Ze vraagt of ze de tablet aan moet sluiten en of ze thuis nu altijd bereikbaar zal zijn. Ook merkt ze niet dat alleen haar voorhoofd in beeld is. Mevrouw Everts zegt: “Voor mij is het niet vanzelfsprekend. Ik ben er niet in opgevoed”. Gelukkig is er meneer Everts om de tablet straks te verbinden met hun internet thuis.  
Tijdens de laatste keer oefenen vraagt Jennie mevrouw Everts het beeldbellen zelf te doen. Mevrouw Everts weet echter niet hoe ze de tablet open moet maken en neer kan zetten. Jennie laat dit zien en loopt vervolgens naar haar kantoor. Vervolgens start Mevrouw Everts het beeldbellen zonder problemen op. Jennie en mevrouw Everts zijn allebei in beeld. Mevrouw Everts zegt: “Dit gaat heel makkelijk”. De eerste ervaringen met beeldbellen van Jennie en mevrouw Everts op de revalidatie zijn hoopgevend. 
Mevrouw Everts vindt wel het afsluiten lastig; ze vindt dat het afsluitknopje groter en duidelijker gemaakt kan worden. 

Jennie wil graag dat de thuiszorg het beeldbellen gaat oppakken als mevrouw met ontslag gaat. Helaas zien zij de meerwaarde niet van het beeldbellen voor het aspect zorg. Ze zien wel meerwaarde in beeldbellen voor het aspect welzijn, echter is daar de thuiszorg niet voor. Jennie begrijpt dit en besluit zelf een aantal keren met mevrouw Everts te gaan beeldbellen als ze thuis is om het proces prettig af te ronden. 

Fase 2: Beeldbellen thuis 
Het is begin oktober en mevrouw Everts gaat met ontslag en neemt haar geleende tablet mee. Haar man sluit hem zonder problemen aan op internet. Het echtpaar moet erg aan elkaar wennen thuis. Gelukkig kan mevrouw Everts haar verhaal kwijt tijdens het beeldbellen. Beeldbellen is ook een goede afleiding voor haar.  
Mevrouw Everts vindt het aanzetten van het beeldbellen erg moeilijk, thuis is alles anders. In plaats van Jennie die mevrouw Everts helpt, moet ze het nu zelf doen. Mevrouw vindt dat haar man dit veel makkelijker kan. Ze zegt: “Misschien een beetje gemakzucht van mijn man doet het wel”. Meneer Everts moet iedere keer opnieuw vertellen hoe het beeldbellen werkt. Hij had het fijner gevonden als de (thuis)zorg het beeldbellen vaker kwam uitleggen.  Mevrouw Everts krijgt elke keer hulp bij opstarten van haar man. Meneer Everts zegt: “Elke keer moet ik vertellen dat je niet met je vingers het scherm moet aanraken, want elke beweging op het scherm doet wat”. 
Er doen zich thuis technische problemen met het beeldbellen voor, die voor verwarring zorgen. Bij de eerste keer beeldbellen komt Apple-ID in beeld en de tweede keer een vierkantje. Jennie kan dit samen met meneer Everts telefonisch oplossen. Uiteindelijk hoort ze mevrouw Everts roepen: “Nou zie ik het poppetje met de bril, Nu herken ik het!”.  
Bij de derde keer beeldbellen zit Mevrouw Everts al een tijdje in de online wachtkamer. Jennie ziet mevrouw Everts echter niet in haar scherm verschijnen. Jennie spreekt telefonisch met mevrouw en meneer Everts, maar komt er dit keer niet uit. Ze besluit MobileCare te bellen en uiteindelijk, na een half uur, lukt het Jennie en mevrouw Everts om te beeldbellen.
MobileCare geeft als verklaring dat beeldbellen de laatste keer niet goed uitgelogd was. Jennie vindt het maar onhandig dat een cliënt zelf moet uitloggen en dat hier vervolgens problemen bij kunnen ontstaan.
Jennie gaat beeldbellend op de afdeling bij verschillende medewerkers langs. Mevrouw Everts vindt het erg leuk om verschillende bekende gezichten te zien. Ze zegt: “Dat herinnert mij aan de tijd die ik daar heb meegemaakt”.
Na dit alles besluiten mevrouw Everts en Jennie te stoppen met het beeldbellen. Mevrouw Everts vond het leuk om te praten en het was een leuke afleiding. Meneer Everts had wel werk aan het beeldbellen, omdat hij het voor mevrouw moest aanzetten en af en toe moest assisteren als er iets op het scherm stond dat zijn vrouw niet herkende. Jennie had gehoopt dat er fysieke zorgmomenten over konden gaan naar beeldzorg, helaas is dit niet gelukt. Ook twijfelt ze eraan of mevrouw Everts met een geruster hart met ontslag ging door beeldbellen. Jennie ziet wel meerwaarde voor mevrouw op het gebied van welzijn, maar niet op het gebied van zorg.