Programma Social Work Future Proof 2025

Sociaal werk bevindt zich in het hart van de samenleving. Sociaal werkers ervaren iedere dag weer hoe politiek-maatschappelijke veranderingen doorwerken in het leven van mensen.

Deze turbulente tijden kunnen leiden tot loyaliteitsconflicten, botsende waarden, morele nood en vergrote werkdruk onder sociaal werkers. Ze doen een beroep op hun veerkracht.
Inzetten op verdere professionalisering is nodig. Zowel om als beroepsgroep om te kunnen gaan met morele dilemma’s als om invloed uit te kunnen oefenen op beleid en kwesties publiek te maken.

In deze keynote bouwt prof. dr. Thomas Kampen, hoogleraar Sociaal Werk aan de Universiteit voor Humanistiek, voort op zijn oratie. Hoe kan die verdere professionalisering eruitzien en wat vraagt dat van sociaal werkers zelf, de beroepsgroep, de overheid en de wetenschap?

Kranten staan vol artikelen die de jeugdwet en de eindeloze wachtlijsten aanhalen. De druk binnen het sociaal domein is groot. Deze druk vraagt veel van de veerkracht van medewerkers en van teams. Wat kun je doen voor jezelf en voor je team wanneer de druk te groot wordt? Hoe houdt je het werkgeluk in de gaten? Hoe staat een medewerker centraal? Erni Venhovens en Rutger van Kordelaar nemen je mee op een korte interactieve reis waar je ervaringen opdoet en handvatten ontdekt. Sociale Teams Helmond en Sterker sociaal werk zijn onderdeel van Lentl. Deze workshop is geschikt voor professionals in het sociaal domein en studenten social work.

Door: Erni Venhovens (Team Manager bij Sociale Teams Helmond) en Rutger van Kordelaar (coach vakmanschap en vitaliteit bij Sterker sociaal werk)

Polarisatie is een verschijnsel dat we in de hele samenleving tegenkomen. Groepen mensen raken van elkaar vervreemd, hebben weinig tot geen contact en staan zelfs vijandig tegenover elkaar. Polarisatie is een verschijnsel dat zich op verschillende niveaus en verscheidene plekken kan manifesteren.
Docentonderzoekers van een aantal hogescholen hebben vanuit de Werkplaats Sociaal Domein polarisatie binnen sociale media kanalen onderzocht. Sociale media spelen namelijk een belangrijke rol in het faciliteren van homogene digitale omgevingen voor andersdenkenden, de 'sociale media fuiken'. Binnen deze digitale omgevingen zijn veel cliënten van sociaal werkers actief, en daardoor onderhevig aan digitale polarisatie. De docentonderzoekers vinden dat sociaal werkers op deze plekken een actievere rol dienen in te nemen om inzichten te verkrijgen, te verkennen en te verbinden. Zij hebben zich hierbij gericht op veelgebruikte en populaire sociale mediakanalen en thematieken om deze digitale interactie beter te begrijpen vanuit het gebruikersperspectief.
In deze workshop nemen zij je mee in de bevindingen van hun onderzoek en dompelen ze je onder in de (polariserende) wereld van sociale media. Duik met hen mee het konijnenhol in, ervaar de polariserende werking van digitale media en leer om daar als (aankomend) sociaal werker mee om te gaan.

Door: David ter Avest (docentonderzoeker Hogeschool Inholland), Carolien Terhorst (docentonderzoeker HAN) en Stef Dingemans (docentonderzoeker Fontys Sociale Studies)

Hoe kunnen zorg- en welzijnsorganisaties de inzet van vrijwilligers toekomstbestendig maken? Wat vraagt dat in termen van gelijkwaardigheid met de betaalde krachten en wat werkt dan wél (en wat juist niét?).
Fontys Sociale Studies en de LEVgroep doen het komende half jaar onderzoek naar deze ontwikkelingen. Een eerste literatuurstudie is afgerond en we staan op het punt om twee praktijkcases uit te diepen. Middels een actieve werkvorm wordt aan de deelnemers gevraagd om kennis te delen vanuit de verschillende praktijkplekken: wat zijn best (en bad) practices die jullie tegenkomen? Hoe kunnen we elkaar versterken?

Door: Dolf van Veen (staffunctionaris kwaliteit en ontwikkeling LEVgroep) en Arno Kierkels (docentonderzoeker Fontys Sociale Studies)

Deze workshop start met een korte introductie over eenzaamheid bij jongeren en de invloed van leefomgeving hierop. Daarna gaan we aan de slag met het ontwerpen van een eenzaamheidsvriendelijke leefomgeving aan de hand van de vraag ‘wat vind je zelf een fijne plek om te zijn, wanneer jij je alleen voelt?’
In groepjes bespreken we de exacte kenmerken van een dergelijke omgeving. Met behulp van ‘artificial intelligence’ ontwerpen we vervolgens een omgeving. Begrijpt AI wat jij wil? Of zit AI er helemaal naast?
Let op, deze workshop vormt onderdeel van een onderzoeksproject en wordt gebruikt om (anoniem) data te verzamelen. Deelnemers wordt gevraagd een laptop mee te brengen.

Door: Eric Schoenmakers, Pauline van den Berg en Evy de Kort (docentonderzoekers Fontys)

Over morele dilemma's in de hulpverlening aan ongedocumenteerden. In Eindhoven leven honderden mensen zonder verblijfsvergunning. Zij zijn ongedocumenteerd. Dit betekent dat ze voor een groot deel worden uitgesloten van de samenleving. Zo kunnen zij geen zorgverzekering afsluiten, mogen ze niet werken en is onlangs ook de financiering voor opvang vanuit het Rijk gestopt. Ook het volgen van onderwijs is voor ongedocumenteerde jongeren niet vanzelfsprekend. Stichting Vluchtelingen in de Knel (VidK) zet zich in voor toegang tot basisrechten en juridische hulp voor deze groep. Uitgangspunt is een menswaardig bestaan voor iedereen. Het huidig politieke klimaat beïnvloedt de ondersteuning die VidK kan geven. In deze workshop gaat VidK in op de morele dilemma’s die zij tegenkomen in de dagelijkse praktijk.

Door: Mahtob Boot (sociaal-juridisch begeleider Vluchtelingen in de Knel) en Eef Daey Ouwens (manager Vluchtelingen in de Knel), Sonja Scheffers en Lydia van Dinteren (docent en docentonderzoeker Fontys Sociale Studies)

Ageism, of leeftijdsdiscriminatie, beïnvloedt hoe we denken (stereotypes), voelen (vooroordelen) en handelen (discriminatie) op basis van leeftijd. Een op de twee mensen is 'ageist' tegenover ouderen (WHO, 2021). Ondanks dat ageism veel voorkomt en negatieve gezondheidseffecten heeft, wordt het vaak niet herkend. Dit heeft negatieve consequenties voor de manier waarop we als (toekomstige) professionals contact en verbinding maken met oudere mensen.
Met die reden hebben we een Augmented Reality ervaring ontwikkeld (een soort Virtual Reality, maar dan nóg realistischer) die (toekomstige) professionals helpt bewust te worden van subtiele vormen van leeftijdsdiscriminatie en de impact daarvan. Dit bevordert empathie en een inclusieve benadering, waarbij ouderen als gelijkwaardige leden van de gemeenschap worden gezien. Doe mee aan deze interactieve workshop, ervaar wat ageism is, en ontdek hoe je kunt bijdragen aan een gezondere, meer verbonden samenleving!

Door: Iris van Venrooij (Coördinator netwerk Age & Ageing en projectleider inclusie Fontys Mens en Gezondheid) en Malissa Meertens (projectleider Fontys Sociale Studies)

Op Social Work Future Proof 2024 gaf Birgit Oelkers de keynote ‘Gemeenschapsgericht werken vraagt om radicale keuzes’. In navolging hiervan richtte het lectoraat Sociale Veerkracht een leeratelier op met deelnemers uit verschillende gemeenten en welzijnsorganisaties. We deelden daar de ervaringen die werden opgedaan rond vragen als: Wat is nu gemeenschapsgericht leiderschap? Hoe ga je om met machtsverhoudingen? Wat is er nodig om werkelijk vanuit de kracht van gemeenschappen te werken? Specifieke aandacht gaat uit naar praktijken van de gemeente Tilburg.
Mensen in praktijk, beleid en management kunnen kennis nemen van de geleerde lessen en deze verder aanvullen vanuit hun expertise.

Door: Pim Rolsma (projectleider ContourdeTwern), Mariël van Pelt (lector Sociale Veerkracht) en Neeltje Spit (docentonderzoeker Fontys Sociale Studies).

Kranten staan vol artikelen die de jeugdwet en de eindeloze wachtlijsten aanhalen. De druk binnen het sociaal domein is groot. Deze druk vraagt veel van de veerkracht van medewerkers en van teams. Wat kun je doen voor jezelf en voor je team wanneer de druk te groot wordt? Hoe houdt je het werkgeluk in de gaten? Hoe staat een medewerker centraal? Erni Venhovens en Rutger van Kordelaar nemen je mee op een korte interactieve reis waar je ervaringen opdoet en handvatten ontdekt. Sociale Teams Helmond en Sterker sociaal werk zijn onderdeel van Lentl. Deze workshop is geschikt voor medewerkers in het sociaal domein.

Door: Erni Venhovens (Team Manager bij Sociale Teams Helmond) en Rutger van Kordelaar (coach vakmanschap en vitaliteit bij Sterker sociaal werk)

Over het belang van agency en zeggenschap.
Het hebben van inspraak en een gevoel van ertoe te doen zijn cruciaal voor de sociale veerkracht en het positief opgroeien van jongeren. Dat geldt voor alle jongeren, maar zeker voor degenen die jeugdhulp ontvangen. Toch geven veel jongeren die een vorm van jeugdhulp ontvangen aan dat zij zich regelmatig ongehoord voelen. De jeugdhulp ligt onder een vergrootglas: wachtlijsten, begrotingstekorten en beleidsherzieningen domineren het nieuws. Hoe kunnen we in deze context nou bijdragen aan de sociale veerkracht, zeggenschap en agency van jongeren? Welke voorbeelden uit de praktijk kennen we (denk bijvoorbeeld aan de beweging naar aandachtsvolle zorg en kleinschalig verblijf) en wat vraagt dit van het professioneel handelen van professionals en van beleidsmakers in de jeugdhulp? In deze interactieve workshop wordt dit besproken en krijg je een aantal geleerde lessen uit onze onderzoeksprojecten mee.

Door: Tim van den Nieuwelaar (beleidsadviseur samenwerkingsverband Een 10 voor de jeugd), Jitske van der Sanden en Sabina Meiling (docentonderzoekers Fontys Sociale Studies)

_{Image by freepik}

Over morele dilemma's in de hulpverlening aan ongedocumenteerden. In Eindhoven leven honderden mensen zonder verblijfsvergunning. Zij zijn ongedocumenteerd. Dit betekent dat ze voor een groot deel worden uitgesloten van de samenleving. Zo kunnen zij geen zorgverzekering afsluiten, mogen ze niet werken en is onlangs ook de financiering voor opvang vanuit het Rijk gestopt. Ook het volgen van onderwijs is voor ongedocumenteerde jongeren niet vanzelfsprekend. Stichting Vluchtelingen in de Knel (VidK) zet zich in voor toegang tot basisrechten en juridische hulp voor deze groep. Uitgangspunt is een menswaardig bestaan voor iedereen. Het huidig politieke klimaat beïnvloedt de ondersteuning die VidK kan geven. In deze workshop gaat VidK in op de morele dilemma’s die zij tegenkomen in de dagelijkse praktijk.

Door: Mahtob Boot (sociaal-juridisch begeleider Vluchtelingen in de Knel) en Eef Daey Ouwens (manager Vluchtelingen in de Knel), Sonja Scheffers en Lydia van Dinteren (docent en docentonderzoeker Fontys Sociale Studies)