Werken met leeruitkomsten

Een leeruitkomst is een beschrijving van de uitkomst, ofwel de eindopbrengst van een leerproces. De leeruitkomsten beschrijven dus wat je moet kennen en kunnen om straks als professional aan de slag te kunnen gaan in jouw vakgebied.

Leeruitkomsten bevatten vijf ingrediënten:

1. Ze zijn gerelateerd aan de landelijke eisen waaraan een leraar moet voldoen
2. Ze bevatten een concrete handeling
3. Ze gaan over een bepaalde inhoud
4. Ze beschrijven het vereiste niveau, waarop de handeling getoond moet worden
5. Ze beschrijven de context of de scope waarbinnen de handeling getoond moet zijn

Fontys gaat binnen de educatieve opleidingen werken met drie soorten leeruitkomsten:

Wat zijn universele leeruitkomsten?

Universele of opleidingsoverstijgende leeruitkomsten zijn leeruitkomsten die we binnen Fontys hebben geformuleerd als leeruitkomsten die voor alle educatieve opleidingen passend zijn, ongeacht of de opleiding is gericht op het leraarschap in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs of mbo.

Wat zijn specifieke leeruitkomsten?

Specifieke leeruitkomsten zijn leeruitkomsten die zich richten op specifieke vakinhoud die daarmee dus ook bepalend is voor de bevoegdheid.

Wat zijn profileringsleeruitkomsten?

Profileringsleeruitkomsten ofwel keuzeleeruitkomsten bieden de student de mogelijkheid om te verdiepen of te verbreden.

Bij leerdoelen gaat het vooral om wat van de student verwacht wordt en/of wat de docent wil bereiken. Leeruitkomsten worden juist onafhankelijk van het onderwijs geformuleerd en kunnen door de student op verschillende manieren worden verworven en aangetoond.

Het voordeel van het werken met eenheden van leeruitkomsten is dat ze geen verplichte volgorde kennen. Wel hebben ze een logische, bij de ontwikkeling van de student aansluitende volgorde. Zo heb je als student dus veel meer mogelijkheden om je eigen leerproces vorm te geven. En dat is wat we bij Fontys belangrijk vinden, het draait immers om jou! Om je diploma en je bevoegdheid als leraar te ontvangen, zul je als student het eindniveau van de leeruitkomsten moeten beheersen. Je richt je hier op de theorie, de praktijk en de ontwikkeling van jezelf als persoon. En jij bepaalt mede hoe deze kunnen worden verworven en aangetoond. Bij de meeste opleidingen doe je dit door het opbouwen van een portfolio in combinatie met een interview.

Voor de student betekent het werken met leeruitkomsten dat er meer flexibiliteit mogelijk is en er meer keuzeruimte ontstaat. Door te werken met universele leeruitkomsten kan een student bovendien na de propedeuse nog van lerarenopleiding veranderen zonder, of met slechts weinig, studievertraging. Doordat de profileringsruimte kan worden benut als verdieping of verbreding ontstaat er bovendien veel meer ruimte om een eigen profiel te kiezen, passend bij de eigen wensen om de latere loopbaan in te vullen, en passend bij vragen vanuit het werkveld. Doordat de profileringsruimte ook ingevuld kan worden met specifieke leeruitkomsten van een andere lerarenopleiding ontstaat bovendien laagdrempelig de mogelijkheid om twee bevoegdheden naast elkaar te behalen. Dit biedt de student extra carrièreperspectief en komt tegemoet aan de specifieke wens hiertoe vanuit het werkveld. Door op deze manier meer samen te werken in het opleiden van leraren bundelen de educatieve opleidingen van Fontys hun krachten en expertise en hopen we tevens te bereiken dat het opleidingsstelsel minder complex wordt, voor de opleidingen zelf maar ook voor studenten en werkveld.