Aanpak
Thuisgevoel op de kiek
De vele bezuinigingen in de zorgsector hebben niet altijd voor een positief imago gezorgd, terwijl zorginstellingen vaak intensief bezig zijn met de vraag hoe de leefomgeving van hun bewoners zo prettig mogelijk te maken, weet Esther te vertellen. Daar zag initiatiefnemer Van Hoof een belangrijke vraagstelling: Wat zorgt ervoor dat mensen zich ergens thuis voelen? In samenwerking met Esther en Claire is er een gebruikersonderzoek onder bewoners (dementerenden en bewoners met somatische klachten), verzorgenden en mantelzorgers bij de zorginstellingen van Vitalis Vonderhof, BrabantZorg, Archipel en Savant opgestart. Aan elke geïnterviewde is gevraagd foto’s te maken van wat hem of haar een thuisgevoel geeft. Dementerende bewoners zijn bij deze opdracht geholpen door hun verzorgers. ‘Met mijn afstuderen heb ik ook een gebruikersonderzoek toegepast, maar daarbij vroeg ik de deelnemers dagboekjes bij te houden van hun ervaringen. Met het maken van de foto’s wordt het nog beeldender hoe mensen tegen dingen aankijken. Het is een bijzondere verzameling geworden.’
Waarom is de vraag over wat iemand een thuisgevoel geeft ook aan de medewerkers van zorginstellingen gesteld? Je zou denken dat het alleen om de bewoners draait en hen prettig laten voelen. Esther: ‘Het thuisgevoel in een zorginstelling maak je samen. Vandaar dat we de ervaringen van alle betrokkenen in kaart hebben gebracht.’
De foto’s van het gebruikersonderzoek vormden input voor de ontwikkeling van een boekje over werkvormen in zorginstellingen. Er konden namelijk 15 factoren in 3 thema’s worden gedestilleerd die bepalend zijn voor het creëren van een thuisgevoel: de fysieke, psychologische en sociale factoren. Onder deze indeling zijn oefeningen gehangen waarmee medewerkers van zorginstellingen aan de slag kunnen. Een voorbeeld van één van de oefeningen is een ander jouw tanden te laten poetsen. Dit moet het gevoel van ‘overgeleverd zijn aan’ onderstrepen, een ervaring van bewoners die zich moeten laten verzorgen omdat ze dat zelf niet meer goed kunnen. Deze oefening draagt bij aan de bewustwording van de beleveniswereld van de bewoners. De oefening met het maken van foto’s van ‘thuisgevoel’-dingen vormt ook één van de oefeningen.