Sprint naar content

Academy Studiesucces 8 april 2022

De Academy Studiesucces stond op vrijdag 8 april in het teken van autonomie ondersteuning en kwam tot stand in samenwerking met het Fontys netwerk 'autonomie ondersteuning' en Fontys Innoversity.

Wat verstaan we onder autonomie? Waarom willen we autonomie nastreven? Hoe begeleid je studenten op een autonomie-ondersteunende wijze? Evelyne Meens (PhD) nam ons mee in wat de theorie zegt over autonomie-ondersteuning en hoe we dit vertalen naar het onderwijs. Daarna lieten we ons inspireren door onze onderwijscollega’s, die vanuit de eigen praktijk het onderwerp belichten.

download presentatie

In de dialoogsessie ‘eigenaarschap in groepen (leren & coachen)’ startten Lars Veerhoff en Dries van de Enden (net als bij studenten) vanuit de persoonlijke leervragen. De deelnemers werden (binnen een eigen groep) gevraagd om het persoonlijke leerdoel te vertalen naar een groepsleerdoel. Daardoor ontstonden in beide sessies uiteenlopende gesprekken over autonomie binnen een groep. Een belangrijk onderdeel is dat alle groepsleden eigenaarschap voelen. Daarvoor werd 'de diamant van eigenaarschap' ingezet, een model wat de groep, het individu en de coaches helpt om dat inzichtelijk te maken. Daarnaast kwamen allerlei onderwerpen (en modellen) naar voren om autonomie te coachen, te evalueren en meetbaar te maken.

Gespreksleiders:
Dries van den Enden (Fontys Hogeschool Economie en Communicatie) houdt zich bezig met onderwijsinnovatie en heeft ervaring in het opzetten van een dynamische leeromgeving waarin groepsleren centraal staat.

Lars Veerhoff (Fontys Hogeschool ICT) heeft met zijn professionele start als docent lichamelijke opvoeding het werken met én coachen van teams met de paplepel ingegoten gekregen. Inmiddels verbindt hij als onderwijskundige theorie en praktijk met elkaar op de plek waar het echt gebeurt: in de praktijk met studenten.

download presentatie

In het huidige onderwijs heeft de student steeds meer invloed op het eigen leerproces en wordt daarin bijgestaan door coaches, klasgenoten of bijvoorbeeld een stagebegeleider vanuit de organisatie. Daarbij heeft de student zich te verhouden tot de leergemeenschap (de klas). Deze cultuur van autonomie en de ondersteuning daarvan is vanaf het begin ingezet om de student constant te prikkelen om autonoom te zijn in denken en handelen. Dit klinkt natuurlijk mooi, maar er is ook een keerzijde. Autonoom zijn moet je leren en dat doet iedereen in zijn eigen tempo.

In de dialoogsessie ‘autonoom zijn moet je leren’ geleid door Jeroen ter Brugge en een aantal pedagogiekstudenten werden er interessante dilemma’s besproken over op welke manier je autonomie eigenlijk kunt ‘leren’, hoe je studenten kunt begeleiden in het pakken van de eigenaarschap, ruimte geven, maar wel ondersteunend blijven. 

Gespreksleider:
Jeroen ter Brugge (Fontys Hogeschool Pedagogiek) is coach van een leergemeenschap, afstudeerbegeleider, supervisor en stagebegeleider.

We weten dat in situaties waarin studenten autonomie krijgen dit ook de nodige onzekerheid met zich meebrengt. Zowel bij de coach als bij de student. In deze situatie kun je als docent mogelijk wat extra bagage gebruiken op het gebied van coaching.

In de workshop ‘onzekerheidsvaardigheid en werken vanuit vertrouwen’ onder begeleiding van Annemarie van den Broek, Dolf Nijsen en een aantal studenten werden onze onzekerheidsvaardigheden bevraagd. Wanneer was je onzeker, wie was daarbij, wat deed jij precies? Daarna mochten we adviezen aan anderen geven en definiëren waar we bij onzekerheid behoefte aan hebben.

Gespreksleiders:
Annemarie van den Broek (Fontys Hogeschool Kind en Educatie) is docent onderwijskunde, tutor en studiebegeleider.

Dolf Nijsen (Academy for the Creative Economy) is coach en docent en houdt zich binnen onderwijs en lectoraat bezig met thema’s als creativiteit, presencing en onzekerheidsvaardigheid. Hij is daarnaast actief binnen Innoversity.

download presentatie dialoogsessie trust the process

In de workshop ‘vrijheid zonder vrijblijvendheid, autonomie ondersteuning’ liet Fontys Pulsed ons op de eigen locatie kennismaken met de prestaties van de studenten die op dit moment deelnemen aan het Empower programma. In dit programma maken studenten die in de eerste twee jaar van hun studie uitvallen een herstart in vertrouwen en studieoriëntatie. Door de authentieke leersituatie te laten zien konden deelnemers de onderwijsdynamiek zien en de invulling van autonomie ondersteuning real life ervaren.

Gespreksleiders:
Elkie Blokhuis (met studenten) en Gert van der Stelt (met studenten).

download presentatie

In de workshop “Ik is een meervoud” liet Esther Somers ons middels een contemplatieve dialoog een tekst van het boek “Ik is een meervoud” bespreken. Een mooie werkwijze om ons (en ook studenten) te laten ervaren hoe ieders bijdrage van betekenis is.
In deze workshop maakten we kennis met deze dialogische werkvorm die meerstemmigheid in de hand werkt, door met elkaar te ervaren hoe dit is. Meerstemmigheid die nieuwsgierigheid naar de ander en zijn ideeën uitlokt. Die prikkelt om daar je eigen ideeën tegenaan te zetten. Zo ontdek je: leren en ontwikkelen doe je niet alleen, maar wel zelf.

Gespreksleider:
Esther Somers (Fontys Hogeschool Kind en Educatie) houdt zich als docent bezig met professionaliteit en identiteit en het coachen en begeleiden van studenten en ze is lid van de expertgroep Bildung.

Werkvorm:
In de workshop is gebruik gemaakt van een werkvorm. Via de onderstaande knop kun je de werkvorm bekijken.

bekijk werkvorm
Sfeerafbeelding Fontys