VR bij dementie
Één op de vijf mensen krijgt dementie en bij vrouwen is het zelfs één op de drie. Dementie is momenteel doodsoorzaak nummer twee in Nederland. Dementie is een progressieve ziekte waarbij genezing (nog) niet mogelijk is. Doordat dementie de hersenen aantast komt er vaak een punt waarop de mensen met dementie niet meer instaat zijn om zelfstandig te wonen en komen hierdoor vaak terecht in verpleeg- of verzorgingshuizen.
Over het project
Bij mensen met dementie is er regelmatig sprake van de aanwezigheid van zogenaamd ‘onbegrepen gedrag’, gedrag dat door de persoon en/of diens omgeving als moeilijk hanteerbaar wordt ervaren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan onrust, agitatie of juist apatisch gedrag. Binnen een verpleeg- of verzorgingshuis kan dit onbegrepen gedrag leiden tot escalaties tussen cliënten onderling en tussen cliënten en zorgpersoneel, wat op haar beurt weer kan zorgen voor stress op de werkvloer, onrust bij cliënten en overbelast zorgpersoneel.
Binnen dit project wordt bij Dementie Ondersteuning- en Trainingslocatie (DOT) De Wever onderzocht hoe Virtual Reality bij mensen met dementie ingezet kan worden om hun gemoedstoestand te verbeteren. Eerder werd door student Imke van de Ven al onderzoek gedaan naar de wensen en behoeften van zorgmedewerkers en mantelzorgers omtrent de inbedding van VR bij cliënten met dementie. Hieruit bleek dat dat er een positieve attitude ten opzichte van de inzet van de VR-bril was, maar dat veiligheid (voor de cliënt) en kennis van de techniek (voor de begeleider) belangrijke voorwaardes zijn.
Doel van het project
Vanuit DOT De Wever is de vraag ontstaan hoe Virtual Reality het beste ingezet kan worden bij individuele personen, zodat het gebruik van de Virtual Reality kan bijdragen aan een verbetering van de gemoedstoestand bij mensen met dementie. Dit kan zijn om cliënten die apathisch gedrag vertonen te activeren of juist om cliënten die onrustig gedrag vertonen te kalmeren. Om hier achter te komen is het belangrijk om te onderzoeken wat de ervaringen met Virtual Reality zijn bij de cliënten met dementie, wat de Virtual Reality ervaring doet met de cliënten op het moment zelf en daarna en welke aspecten bijdragen aan een beïnvloeding van de gemoedstoestand. Het uiteindelijke doel van het onderzoek is om inzicht te krijgen in de aspecten die bijdragen aan een positieve beïnvloeding van de
gemoedstoestand.
Looptijd
2019 - heden
Projectresultaten
Uit het onderzoek blijkt dat cliënten verschillende behoeftes hebben en dat een persoonsgerichte aanpak van belang is. Virtual Reality heeft verschillende invloeden op de gemoedstoestand. De gemoedstoestand kan positiever worden, het gemoed kan rustiger of juist actiever worden, het kan de stemming kalmeren of opvrolijken wanneer iemand overstuur, verdrietig of boos is en het kan het zelfvertrouwen vergroten door iemand in zijn of haar kracht te zetten.
De ervaringen met Virtual Reality zijn net zoals de gemoedstoestand verschillend per persoon. De ervaringen verschillen van plezierig, enthousiast, amuserend, meeslepend, intrigerend, kritisch, rustgevend en activerend. Om Virtual Reality bij te laten dragen aan een beïnvloeding van de gemoedstoestand en om te zorgen voor een doeltreffende ervaring is het van belang om per persoon te kijken hoe, wat, en wanneer de Virtual Reality kan worden ingezet en met welk doel. Het is hierbij ook van belang om aan te sluiten bij de dagstructuur van de betreffende cliënt. Voor een succesvolle inzet van de VR-bril is afstemming met zorgprofessionals en mantelzorgers daarom cruciaal, omdat zij de cliënten goed kennen.
Student Troy van Geffen heeft een handleiding ontworpen met daarin stappen, een VR video database en richtlijnen voor zorgmedewerkers om de VR-bril zo effectief mogelijk in te zetten bij mensen met dementie.
