Lesson Study: Samen Kom je Verder
Lesson Study is een innovatieve en veelbelovende methode voor docentprofessionalisering, waarbij docenten samenwerken aan het ontwerpen, uitvoeren en onderzoeken van een les.
Onderdeel van:
Wat houdt het project in?
Er is binnen het onderwijs en vanuit de overheid een toenemende aandacht voor bij- en nascholing van leraren. Van leraren wordt verwacht dat zij zich doorlopend blijven professionaliseren; ook een leraar is immers nooit uitgeleerd! Huidige scholingen hebben, ook binnen het vak Lichamelijke Opvoeding (LO), echter vaak de vorm van eenmalige workshops of studiedagen. Vanuit onderzoek is gebleken dat een dergelijke aanpak niet erg effectief is om daadwerkelijk veranderingen in de werkwijze van leraren te bewerkstelligen, en dus ook niet in het leren van leerlingen. Het lectoraat Move to Be vroeg zich daarom samen met de ALO-samenwerkingspartners binnen de Academische Onderzoeksscholen af:
- Hoe kunnen leraren zelf actief werken aan hun doorlopende professionele ontwikkeling?
- Hoe zorgen we ervoor dat er meer doorwerking is naar de concrete lespraktijk dan met de huidige eenmalige workshops en studiedagen?
Docentprofessionalisering
Een innovatieve en veelbelovende methode voor docentprofessionalisering is Lesson Study (LS). Bij LS werken docenten samen aan het ontwerpen, uitvoeren en onderzoeken van een les. In deze gezamenlijk ontworpen les wordt over het algemeen nieuwe stof of een nieuwe aanpak geïntroduceerd. Onder meer door tijdens de les gericht enkele leerlingen van verschillende competentieniveaus te observeren, en die leerlingen na de les kort te bevragen, worden gegevens verzameld om de les bij te stellen. De leraren stellen de les bij, waarna deze opnieuw wordt uitgevoerd en geobserveerd. Deze aanpak voldoet aan kenmerken voor effectieve docentprofessionalisering zoals omschreven in de wetenschappelijke literatuur. Hoewel juist LO zich in theorie goed zou kunnen lenen voor Lesson Study, is de methode bij dat vak nooit onderzocht. In het met een RAAK-Publieksubsidie gefinancierde project ‘Lesson Study: Samen Kom Je Verder’ is het lectoraat Move to Be daarom onderzoek gaan doen naar de bruikbaarheid en effectiviteit van LS voor de doorgaande professionele ontwikkeling van docenten Lichamelijke Opvoeding.
Samen met de Universiteit Gent en een twintigtal middelbare scholen, is gekeken naar de meerwaarde van LS ten opzichte van de gebruikelijke workshops. Met gebruikmaking van actiecamera’s zijn talloze lessen gefilmd, er is onderzoek gedaan naar de motivatie van leerlingen voor de gymles, en middels interviews zijn vaksecties LO en hun leidinggevenden bevraagd over hun professionalisering.
Disseminatie
De kennis uit dit project wordt verspreid met nationale en internationale publicaties en presentaties. Bovendien heeft de ervaring opgedaan met LS ertoe geleid dat de methode nu ook binnen de ALO van Fontys Sporthogeschool wordt ingezet voor stagestudenten.
Partners
Dit onderzoeksproject vloeit voort uit een intensieve samenwerking tussen diverse partners:
Publicaties & presentaties
Borghouts, L., Slingerland, M., van Dijk-van Eijck, B. (2018). Lesson study: een effectieve methode voor professionalisering? Lichamelijke Opvoeding 5, 14-16.
Slingerland, M., Eijck-van Dijk, B, Borghouts., L.B., Haerens, L. (2018) Lesson Study: A Novel Approach to PE Teachers’ Professional Development. AIESEP World Congress, July 25-28, Edinburgh (Schotland).
Borghouts, L., Slingerland, M. (2018) Doorgaande Professionalisering van Leraren LO: Motivationeel Klimaat. Dag van het Sportonderzoek, Den Haag, November 8.
Slingerland, M. Mombarg, R., Van Aart, I. Van der Sluis, A., Borghouts, L. (2019). Bijscholen is meer dan een studiedag! Een leven lang leren als leraar LO (Symposium). Dag voor LO. Den Bosch, 13 maart.
Borghouts, L., Eijck-van Dijk, B, Laurijssens, S., Remmers, T. Haerens, L., Slingerland, M. (2019) The Effects of a Large-Scale Lesson Study Intervention on the Observed and Perceived Motivational Climate in PE. AIESEP World Congress, June 19-22, Garden City, New York (USA).
