Onderhuids
Een project waar kunst, erfgoed, geschiedenis, zorg en verpleegkundig werk samenkomen. In het project "Onderhuids" bundelen we onze krachten met het Historisch College FNI van V&VN en het Pulse Network: Medical and Health Humanities van zowel de Universiteit van Amsterdam als de Vrije Universiteit Amsterdam. Samen met kunstenaars uit diverse disciplines en verpleegkundigen werkzaam in de langdurige zorg en wijkzorg, verkennen we de grenzen van het verpleegkundig werk door middel van een interdisciplinaire aanpak.
Doel
Verpleegkundigen en kunstenaar samen, op creatieve, exploratieve en speculatieve wijze, te laten nadenken over de volgende (onderzoeks)vragen:
1. Wat is verpleegkundig werk, hoe fluïde zijn de grenzen van dat werk en met wie, naast verpleegkundigen, is samenwerking in zorgrelaties van belang voor het realiseren van houdbare en passende zorg?
2. Op welke wijze, met welke boodschap of beeld, zijn verpleegkundigen samen met kunstenaars in staat een krachtig publiek maatschappelijk debat te entameren dat verbeelding en draagvlak creëert voor de aanstaande transitie in de zorg?
Aanpak
Drie kunstenaars gaan sámen met verpleegkundigen artistiek werk maken dat de grenzen van het verpleegkundig werk door middel van artistieke co-creatie gaat herontdekken. Dit gebeurt niet uitsluitend door middel van taal, maar geeft naast het cognitieve juist alle ruimte aan de fysieke, emotionele, beeldende en auditieve ervaring. Centraal staat niet het ‘snappen’ en begrijpen van het werk in taken en of functies, maar het durven ‘ont-snappen’ van wat het verpleegkundig werk inhoud of zou kunnen of moeten inhouden om passende zorg te realiseren met anderen. Dit doen we door andere vragen stellen dan gebruikelijk, bijvoorbeeld: Hoe klinkt denken over verpleegkundige? Welke vormen kan het aannemen, met welke materialen? Hoe ruikt het, hoe voelt het; wanneer is het koud, warm, zacht, hard?
Ter inspiratie voor dit maakproces dienen onder andere de historische verpleegkundige collectie en beelden van het museum voor verpleging en verzorging van het Historisch College FNI van V&VN die haaks staan op de gangbare, en vaak negatieve, stereotypen over verpleegkundigen en verpleegkundig werk. Deze stereotypen benadrukken bijvoorbeeld de ‘handjes aan aan het bed’ of de onmacht van verpleegkundigen. Veel voorbeelden uit de geschiedenis laten echter een ander beeld zien. Denk daarbij aan de vele momenten van verpleegkundig activisme uit het (recente) verleden. Deze beelden zijn echter vaak onbekend bij een groot publiek.
Het proces en de uitkomsten van het project, zowel artistiek en op onderzoeksgebied, zullen op diverse momenten gedeeld en gepresenteerd worden. In de afsluitende maanden van het traject staat de presentatie van het werk centraal bij de Dutch Design Week en het Creative Health symposium i.s.m. UvA/VU/en de “Arts for Health” groep vanuit WHO Europe die beide in oktober 2024 plaatsvinden.
Looptijd
Maart 2024 – Oktober 2024
Partners
De betrokken kunstenaars zijn componist en gitarist Aart Strootman, beeldend en interdisciplinair kunstenaar Nieke Koek en grafisch ontwerper Dana Dijkgraaf.
De volgende zorginstellingen en lecture practitioners zijn betrokken:
- Kempenhaeghe: Inge Smits en Jessica Berkvens
- Archipel: Monique van Huijgevoort
Daarnaast werken we samen met:
- Embassy of Health Dutch Design Week Embassy of Health
- Pulse Network: Medical and Health Humanities (UvA/VU) http://www.pulsenetwork.nl/
- Behavioral and Cultural Insights Unit, WHO Regional Office for Europe: Behavioural and cultural insights EURO (who.int)
- Historisch College FNI van V&VN Historisch College FNI | V&VN (venvn.nl)
- Het SIA Sprong-netwerk , netwerk van 9 lectoraten van HKU, Hanzehogeschool, Fontys en Hogeschool Utrecht, en UvH en UMCU, die samen een visie vanuit de kunsten op nieuwe perspectieven in de zorg onderzoeken.
Contact
