Autonomie in Samenspraak
Van professionals wordt verwacht dat zij adequaat omgaan met de uitdagingen in de verpleeghuissector en voortdurend werken aan kwaliteitsverbetering. Het project ondersteunt de professionals hierin.
Het project startte in 2019 om cliënten binnen zorginnovatiecentra (ZIC’s) te ondersteunen in hun autonomie. Omdat dit alleen mogelijk is door samen te werken met andere disciplines die betrokken zijn bij de cliënt, is er hier aandacht voor. We noemen dit interprofessioneel samenwerken en leren. Het onderzoek probeert interprofessioneel samenwerken en leren te versterken door actieonderzoek. Binnen het actieonderzoek worden de leermethodieken shadowing, verhalenworkshop en spiegelgesprek ontwikkeld en uitgeprobeerd om de autonomie van cliënten te onderzoeken. Ook worden er acties ingezet om dit te versterken. Een toolbox met reflectievormen wordt ontworpen om interprofessioneel leren te stimuleren. Via meerdere methoden worden de werkzaamheid van methodieken en de mogelijkheden voor integratie binnen de verpleeghuiscontext en het onderwijs geëvalueerd.
Plan van aanpak
Het project wordt uitgevoerd binnen drie zorginnovatiecentra. Dit zijn afdelingen waar professionals samenwerken met een grotere groep studenten én waarbij het streven is om een persoonsgerichte cultuur te creëren waarbinnen leren, opleiden, onderzoeken en innoveren geïntegreerd worden. Lecturer practitioners (LP's), master opgeleiden en veranderingsgerichte professionals, werkzaam binnen ZIC en de school, ondersteunen dit proces. Binnen ZIC’s zijn de leermethodieken en toolbox ontworpen en uitgeprobeerd (in 2019 en 2020). Na deze testfase worden deze uitgeprobeerd binnen andere, reguliere afdelingen (in 2021). Het uiteindelijke doel is om de methodieken en toolbox beschikbaar te stellen voor implementatie binnen de verpleeghuiszorg (vanaf 2022).
De ZIC's zijn gesitueerd in drie zorgorganisaties en hebben verschillende kenmerken:
- Thebe | woonvoorziening voor volwassenen afhankelijk van beademingszorg en een afdeling voor tijdelijke opname van cliënten met somatische beperkingen (observatie of crisisopvang)
- De Wever | geriatrische revalidatieafdeling
- Vitalis | kleinschalige woonvoorziening voor kwetsbare ouderen met problemen ten gevolge van dementie
Vraagstelling
Hoe kan het interprofessioneel leren op de werkplek bevorderd worden, zodanig dat dit bijdraagt aan het versterken van cliënten in hun autonomie?
Leermethodiek
Gekozen is om de volgende, reeds bestaande, methoden door te ontwikkelen als leermethodiek:
• Shadowing: cliënten worden gevolgd (participatieve observatie) in hun dagelijkse activiteiten om de mate en wijze van autonomie te observeren (McDonald, 2005).
• Verhalenworkshop: verhalen van betrokkenen worden op actieve wijze verzameld en gedeeld (Abma & Widdershoven, 2005).
• Spiegelgesprek: professionals luisteren naar een gesprek tussen cliënten(vertegenwoordiging) over ervaren autonomie (Mul& Witman, 2009).
Gekozen is voor deze leermethodieken, omdat zij het perspectief van cliënten als vertrekpunt nemen en aansluiten bij een persoonsgerichte benadering.
Doel actieonderzoek
Het versterken van de autonomie van cliënten binnen drie zorginnovatiecentra in de verpleeghuissector.
Gewenste resultaten
• Geanonimiseerde verhalen over autonomie vanuit perspectief cliënten en professionals, omgezet in tekst, beeld of geluid, te gebruiken in onderwijs.
• Doorontwikkelde leermethodieken voor implementatie binnen verpleeghuiszorg;
• Een toolbox met snelle, actieve evaluatievormen die in dagelijkse werkprocessen ingebed worden;
• (Vak)publicaties en presentaties bij (nationale) congressen.
Berichten
Projectgroep
Miranda Snoeren | Fontys |
Kevin Theunissen | Fontys |
Mireille Colpaart | De Wever |
Meriam Janssen | Tranzo |
Dianne van Kuijk-v.d. Nieuwenhuizen | Roc Tilburg |
Hettie Meussen | Thebe |
Susan Mertz | Summa College |
Denny van Boxtel | Vitalis |
Onderzoeksgroepen
Thebe
Marja Legius, Mariska Spierings, Mirjam Neggers, Esther van Rooij, Saskia Berkers, Joris Ruijters, Marieta Duijzer en Ingeborg Wolters
De Wever
Gabriel Roes, Amber Zwegers, Rachel van de Oetelaar, Tamara van Ravestijn, Carli Borgmans, Marieke van Vugt en Patricia Volbeda
Vitalis
Bianca van Dinter, Donna Frost, Kristel de Vries, Evita van Toorn, Sylvia de Vries, Myrtle Hakkens, Sandra Okhuysen en Roel Bukkems
Meriam Janssen | Tranzo |
Marja Legius | Fontys |
Donna Frost | Fontys |
Ingeborg Wolters | Fontys |
Kristel de Vries | Vitalis |
Patricia Volbeda | De Wever |
Marieke van Vught | De Wever |
Myrtle Hakkens | Vitalis |