
Professionele werkplaatsen | samenwerken met impact
Het lectoraat wil een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van samenwerkingen op het gebied van gezondheid, zorg en welzijn in de regio. We willen dit bereiken door kennis te ontwikkelen, te delen en te implementeren over hoe lerend en onderzoekend samenwerken in de beroepspraktijk vormgegeven en versterkt kan worden en wat dit oplevert voor betrokkenen en organisaties.
Beroepspraktijken in het sociale domein, zoals de gezondheidszorg en de welzijnssector, kenmerken zich door snelle ontwikkelingen en grote veranderingen. Deze komen voort uit technologische vernieuwingen, een veranderende visie op ziekte en gezondheid, de vergrijzing, complexere zorg- of ondersteuningsvragen, stijgende kosten en personele tekorten. Het is belangrijk aandacht te hebben voor preventie en het is noodzakelijk om inventieve oplossingen te vinden om de sociaal maatschappelijke hulp- en dienstverlening hoogwaardig en betaalbaar te houden. Dit vraagt om samenwerking tussen professionals met verschillende achtergronden en tussen organisaties uit verschillende sectoren.
Focus lectoraat
De ambitie van het lectoraat Professionele Werkplaatsen is impact te hebben op maatschappelijke en regionale vraagstukken door kenniscreatie over en innovatie van samenwerking tussen burgers, onderwijs, onderzoek en beroepspraktijk in de domeinen gezondheid, zorg en welzijn.
Het lectoraat houdt zich bezig met het onderzoek naar het samen werken, leren, onderzoeken en innoveren over de traditionele grenzen van onderwijs, onderzoek en beroepspraktijk heen. Het gaat om onderzoek naar hoe het lerend en onderzoekend samenwerken in de beroepspraktijk en binnen de regio vorm kan krijgen en wat de impact hiervan is voor betrokkenen. Een voorbeeld hiervan zijn de professionele werkplaatsen: hybride leeromgevingen die gesitueerd zijn binnen de beroepspraktijk, zoals een verpleegafdeling, gemeente, jeugdcentrum of netwerk van wijkteams. Deze omgevingen beogen een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling en groei van alle betrokkenen als ook aan de innovatie en ontwikkeling van de hulp- en dienstverlening.
Het lectoraat is een samenwerking tussen een aantal Fontysinstituten en hun beroepspraktijk:
Het onderzoek
Het onderzoek krijgt vorm langs drie onderzoekslijnen:
- Bouwstenen en condities voor samenwerking in Professionele Werkplaatsen.
- Rol en positie van bruggenbouwers: docenten of professionals uit het werkveld die specifiek de taak hebben om mensen en organisaties met elkaar te verbinden.
- Impact van professionele werkplaatsen.
Het onderzoek vindt plaats op meerdere niveaus van samenwerken:
- Operationeel: het uitvoering geven aan alledaagse processen op de werkplek.
- Tactisch: het faciliteren, inrichten en monitoren van processen en randvoorwaardelijke kaders op niveau van de PW.
- Strategisch: het geven van richting en sturing op (inter)organisationeel niveau.
In haar aanpak hecht het lectoraat waarde aan:
- Inclusie en participatie van belanghebbenden; diversiteit en verschillen tussen betrokkenen worden omarmd.
- Het bijdragen aan een (leven lang) ontwikkeling van mensen, organisatie en praktijken.
- Snelle terugvloeiing en toepassing van opgedane kennis en inzichten in de onderwijs- en beroepspraktijk.
Deze aanpak kenmerkt zich door:
- Participatieve onderzoeksprojecten, waarbij aansluiting gezocht wordt bij vakinhoudelijke vraagstukken en herkenbare issues in de beroepspraktijk.
- Ontwerpgerichte onderzoeksprojecten, waarbij opgedane kennis over lerend en onderzoekend samenwerken vertaald worden in praktische handvatten, tools en instrumenten en uitgeprobeerd worden in meerdere samenwerkingsverbanden, waarin op basis van kennis en inzichten praktische handvatten, tools en instrumenten worden ontworpen en uitgeprobeerd.
- Evaluatieonderzoek, waarin onderzocht wordt wat de impact van de samenwerking is voor betrokkenen, het onderwijs en de beroepspraktijk.
Het is nadrukkelijk de bedoeling om naast professionals (in opleiding) vanuit de beroepspraktijk, Fontys en andere kennisinstellingen, ook burgers /cliënten en hun naasten, managers en andere belanghebbenden in het onderzoek te betrekken.
Lector

Dr. M.W.C. (Miranda) Snoeren-Teunissen
Lector Professionele WerkplaatsenMiranda Snoeren heeft een passie voor leren en ontwikkelen, wat haar loopbaan kleurt. Zij houdt zich bezig met (onderzoek naar) onderwijsontwikkelingen, leren in beroepspraktijken en veranderprocessen in organisaties met als doel innovatie van onderwijs- en beroepspraktijken te bevorderen.
Miranda is van oorsprong verpleegkundige, volgde de lerarenopleiding verpleegkunde aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en studeerde algemene gezondheidswetenschappen aan de Universiteit van Utrecht. In 2015 promoveerde zij aan de VU medisch centrum op een participatief actieonderzoek naar werkplekleren in de ouderenzorg.
Op 11 november 2021 sprak Miranda haar lectorale rede uit, getiteld Professionele werkplaatsen als lerende ecosystemen: de complexiteit van meervoudige samenwerkingen.
Voorafgaand aan de rede vond het online congres Professionele Werkplaatsen: samen leren en onderzoeken in de beroepspraktijk plaats. Het congres was bedoeld voor professionals uit het werkveld, docenten, studenten, managers, bruggenbouwers, onderzoekers en andere geïnteresseerden in het leren en werken op het grensvlak van opleiding en beroepspraktijk.
Sfeerimpressie en presentaties congres
Kenniskring
De kenniskring van het lectoraat bestaat uit een dynamisch netwerk van professionals (in opleiding) vanuit de beroepspraktijk, Fontys en andere kennisinstellingen, als ook andere belanghebbenden.
Het lectoraatsteam wordt gevormd door enkele kernteamleden, onderzoekers en de kwartiermaker. Er is nog plek in het team voor studenten, professionals en burgers.
Kernteamleden / senior onderzoekers
Onderzoekers en kwartiermaker
Promovendi

Michel Duinkerke
Promovendus | adjunct directeur Fontys Hogeschool Mens en GezondheidRegiegroep PW
Er wordt intensief samengewerkt met de regiegroep Professionele Werkplaatsen, bestaande uit docenten die een sleutelpositie innemen binnen de betrokken Fontys instituten en een nauwe relatie onderhouden met de beroepspraktijk. De regiegroep heeft een centrale rol in het versterken van de interprofessionele samenwerking binnen en tussen de PW en de toepassing van binnen het lectoraat ontwikkelde kennis in PW.
Onderzoeksprojecten
- Autonomie in Samenspraak. Een actie(f) interprofessioneel leertraject gericht op het ondersteunen van autonomie van cliënten in de verpleeghuiszorg.
- Adaptatwork: Geeft inzicht in werkzame mechanismes en ontwerpt praktische tools voor de ontwikkeling van adaptieve expertise tijdens werkplekleren.
- Bruggenbouwers: Een praktijkgericht onderzoek naar de competenties en professionalisering
- WIN-project: Het Werkplaats INstrument-project (WIN) onderzoekt de verdere ontwikkeling van Professionele Werkplaatsen (PW).
- Bruggenbouwers
- Hybride Leeromgevingen en en coronacrisis
- Transmuraal Kijken, Leren én Doen: afstemming tussen arbeidsmarkt en onderwijs voor verpleegkundigen, verzorgenden, helpenden en doktersassistenten.
- Professionalisering in ZorgInnovatieNetwerken: Samen werken aan langer, veilig en zelfredzaam oud worden in de wijk.
Materialen
Voorbeelden
Wetenschappelijke publicaties
van den Langenberg, N., & Cardiff, S. (2021). Schaduwen van een zorgvrager als leermethode in de gehandicaptenzorg: het narratief van een student bachelor verpleegkunde. Verpleegkunde, 36(4), 7-14.
van den Langenberg, N., (2021) Schaduwen van een zorgvrager als leermethode. Onderwijs en Gezondheidszorg, 45(7), 16-19.
Bos, P., & Snoeren, M. (2021). Het ontwikkelen van een impactvolle hybride leeromgeving: vijf aanbevelingen. In A. Ros, M. Thunissen, & H. Van Beelen (Eds.), Duurzaam leren en werken in een veranderende samenleving. Praktijk gericht onderzoek en tools voor praktijk en onderzoek (pp. 26-32). Fontys University of Applied Sciences.
Swennenhuis, P., Moresi, S., Duinkerke, M., Bovens, J., Quadakkers, D., & Snoeren, M. (2021). Lerend en onderzoekend samenwerken in professionele werkplaatsen: de ontwikkeling van een theoretisch model. Pedagogische Studien, 98(2), 112-131.
Bovens, J., Swennenhuis, P., Theunissen, K., Quadakkers, D., Volbeda, P., & Snoeren, M. (2021). Lerend en onderzoekend samenwerken in Professionele Werkplaatsen. Een pilotstudie naar de praktische bruikbaarheid van een instrumentarium om de samenwerking in innovatieve leerwerkomgevingen te evalueren en versterken. Onderzoek van Onderwijs, 50(2).
Media
Interview | Betere kwaliteit van verpleeghuiszorg door autonomie in samenspraak, April 2022
Podcast | Hoe kleine aanpassingen grote impact kunnen hebben op mensen in verpleeghuis. Maart 2022
In deze podcast gaat Bart Geeraerdts in gesprek met Mariska Spierings (verpleegkundige bij Thebe), Gabriel Roes (geestelijk verzorger bij De Wever) en Miranda Snoeren (lector professionele werkplaatsen bij Fontys Hogescholen) over hoe kleine aanpassingen of veranderingen in het handelen van professionals (in opleiding) een grote impact kunnen hebben voor mensen die in een verpleeghuis verblijven.
Interview | Juli 2021