Regio

​De groeiregio’s Brainport en Midpoint Brabant bieden kansen voor Fontys ICT

Met één voet in de Brainport regio en de andere in Midpoint Brabant, staat Fontys ICT in twee innovatieve Brabantse groeiregio's. In beide regio's zie je de ambitie om meer en sterkere publiek-private samenwerkingen te smeden. Publiek-private allianties zijn de toekomst. Tel daarbij op dat Fontys 'for society' wil zijn, en je ziet dat de versterking van regionale samenwerking belangrijker is dan ooit. Interessant en waardevol dus om in te zoomen op onze regio's.

Brainport Eindhoven is met 21 gemeenten en ruim 800.000 inwoners klein in omvang maar groot in impact. In Brainport worden de meest complexe en geavanceerde machines, producten en innovaties ter wereld bedacht en gemaakt. Er is geen plek ter wereld waar zo veel patenten aangevraagd worden als in de Brainportregio. Er wordt gewerkt aan sleuteltechnologieën (key technologies). Van kunstmatige intelligentie tot additive manufacturing en van fotonica en systems engineering tot micro- en nano-elektronica.

Volgens Paul van Nunen, directeur van Brainport Development, ligt de kracht van Brainport in de bundeling van de publieke en private sector. Samen denken in mogelijkheden. Jeroen Driessen, CEO van Driessen Groep, voorspelt dat deze publiek-private samenwerking en het aangaan van allianties met elkaar in de toekomst steeds belangrijker wordt. Innovatief systeemdenken heeft de Brainport industrie groot gemaakt, aldus Van Nunen. Door dit systeemdenken naar de publieke sector te brengen, wordt naar oplossingen voor knelpunten gezocht. In de regio hebben de publieke en private sectoren strategische afhankelijkheden. Zo is voor bedrijven een aantrekkelijk woon- en leefklimaat belangrijk. Woningbouw, verkeer en openbaar vervoer lijken in regio Zuidoost Brabant aan een plafond te zijn gekomen. Daarom wordt gekeken om in de regio Turnhout in België een tweede locatie te ontwikkelen. Die regio biedt ruimte en een goede infrastructuur.

Netwerkcongestie is een groeiend probleem in de Brainport regio. Het Nederlandse elektriciteitsnet staat onder druk, in het bijzonder in Brainport Eindhoven. In deze innovatieve hightech regio groeien bedrijven niet alleen hard, ze zetten ook grote stappen op het gebied van duurzaamheid. Steeds meer bedrijven elektrificeren hun productieprocessen, wekken hun eigen duurzame energie op en stappen over op schone manieren van transport. Het elektriciteitsnet, dat oorspronkelijk is ontworpen voor een ander tijdperk, heeft moeite om te voldoen aan de toenemende vraag als gevolg van de groei van de regio en het belang van duurzaamheid.

Brainport heeft altijd bewust focus gehouden, door dicht bij de techniek te blijven. De regio draait in essentie om machines. Hoewel de term high-tech de indruk kan wekken dat in de Brainport regio vooral hoog opgeleiden werken, is dat niet het geval. Van Nunen wijst erop dat 50-55% van de banen op mbo-niveau ligt. Er is een grote vraag naar technisch en ict-geschoold talent, waaronder dus veel mbo-ers. Interessant is daarbij de groep van 4.9000 mensen, ook jongeren, die volgens UWV-data wel zouden kunnen en willen werken maar nog geen toegang tot de arbeidsmarkt hebben. Brainport kijkt of en hoe zij die groep kunnen aanspreken. Brainport Eindhoven heeft zich ontwikkeld tot een internationale samenleving. In 2022 telde Zuidoost-Brabant 71.918 personen met een buitenlandse nationaliteit. Dit betekent een stijging van 6,9% ten opzichte van 2021. Internationalisering komt niet alleen door een toename van het aantal internationals in de regio, maar ook omdat bedrijven steeds internationaler werken. In deze internationale omgeving wordt veel Engels gesproken.

Onderwijs vervult een belangrijke rol in het voorbereiden van studenten op een internationale wereld. In de 'Visie Internationalisering Onderwijs voor iedereen in Brainport Eindhoven' is de samenwerking met multi-helix partners doorvertaald naar programma-activiteiten tot en met 2025. De focus ligt hierbij op kinderopvang, primair onderwijs, middelbaar onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Een belangrijk onderdeel van het activiteitenprogramma is het investeren in internationale vaardigheden van leraren. Zij vervullen een sleutelrol bij het vormgeven van internationaal georiënteerd onderwijs.

Onze andere regio heet Midpoint Brabant. Dit gebied rondom Tilburg in Midden-Brabant lijkt in de schaduw van de Brainport regio te staan. Midpoint Brabant mag kleiner zijn, maar uit een onderzoek van Rabo Research uit 2023 blijkt midden-Brabant ook een groeiregio te zijn. Waar Brainport zich kenmerkt door techniek en machinebouw, profileert Midpoint Brabant zich als onderwijsregio en aanjager van de nieuwe economie, brede welvaart en duurzaamheid. Bij het werken aan de economie mikt Midpoint Brabant op het vergroten van de brede welvaart in Midden-Brabant. Activiteiten beogen welvaart én welzijn van inwoners in de regio te bevorderen.

AI en digitalisering worden gezien als versnellers van deze gewenste ontwikkelingen. Samen met Gemeente Tilburg en partners werkt Midpoint Brabant aan de ontwikkeling van de Tilburgse Spoorzone tot een Digital Innovation District waar kennisinstellingen, bedrijven, startups en overheden zich inzetten voor een toekomstbestendige economie en samenleving. Oftewel, samen oplossingen zoeken voor maatschappelijke vraagstukken op basis van onderzoek en toepassingen van technologie en AI, én het inbedden hiervan in de samenleving. MindLabs vervult hierin een spilfunctie.

Het actieprogramma 2023-2027 bestaat uit tien opgaven voor de toekomst. Midpoint Brabant levert diensten aan organisaties om ze te helpen bij bijvoorbeeld duurzaamheid en digitalisering. Zo is er voor mkb-ondernemingen in Midden-Brabant het Smart MKB programma, met begeleiding door een digicoach, een ICT-bedrijf en/of student. Om de zorg in de regio toegankelijk, goed én betaalbaar te houden werken Tilburg University, ETZ (Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis), gemeente Tilburg en diverse andere organisaties samen aan preventie, integrale gezondheidzorg, informele zorg en digitale zorg.

Samenvattend zijn Brainport en Midpoint Brabant beide groeiregio's met kansen voor Fontys ICT. In de toekomst zullen publiek-private samenwerkingen toenemen. Met hybride onderzoek en onderwijs, en de Innovationlabs op Strijp in Eindhoven en Mindlabs in de Tilburgse Spoorzone zijn we al goed op weg. Daarbij lijkt onze verankering met de partners in Brainport sterker dan in Midpoint Brabant, wat kansen biedt voor onze locaties in Tilburg. De regio's stimuleren ons om verder te pionieren, te denken in mogelijkheden en lef te tonen. De term 'allianties' valt daarbij. Door te kijken naar succesvolle waardegedreven (internationale) samenwerkingen kunnen we ons nog verder laten inspireren. Een mogelijk risico voor de toekomst is dat Brainport tegen de grenzen van economische groei aan loopt. Woon-leef klimaat, infrastructuur en de capaciteit van het elektriciteitsnet staan onder druk.