Diep leesbegrip: hóe dan?
Over dit Scholingstraject
Uit ervaring weten we dat scholen worstelen met het onderwijs in leesbegrip en de motivatie van leerlingen tijdens de les. Bij de aanpak ‘Diep leesbegrip: hóe dan?’ vervlechten we begrijpend lezen met de thema’s die in de school aangeboden worden. Dit doen we aan de hand van rijke boeken en teksten. Op deze manier wekken we de nieuwsgierigheid van de leerlingen op, waarbij integratie van achtergrondkennis zorgt voor dieper begrip. Ook kennis van de wereld en woordenschat breiden zich uit. Leerlingen worden uitgedaagd te praten en te schrijven over teksten. De teksten zijn betekenisvol en nodigen uit tot ‘lezen om te leren’.
Waarom Diep Leesbegrip: hóe dan?
- Het vergroot de actuele kennis en vaardigheden van leraren m.b.t. begrijpend lees- en luisteronderwijs
- Het stimuleert de betrokkenheid en de motivatie van de leerlingen bij boeken en teksten
- Het verbetert diep leesbegrip van de leerlingen
- Het sluit aan bij thema’s (van de zaakvakken)
- Je krijgt tools en werkvormen om je onderwijs vorm te geven
Voor wie?
Wat een inspiratie! Schriftjes, foto's, boeken, spellen, zoveel om onze kinderen op een goed denkspoor te zetten...ons team haalt alles uit de kast. Ik ben zo trots!Silvia Rosier
Leerkracht - OBS De Driepas Echt
Inhoud en opzet
De cursus bestaat uit 4 of 5 bijeenkomsten van 3 uur.
- Tijdens een eerste inleidende scholingsbijeenkomst voor alle groepen bespreken en ervaren we de factoren die van belang zijn bij begrijpend lezen/luisteren. De bijeenkomst is gericht op de theorie met een vertaalslag naar de praktijk.
- In de daaropvolgende werksessie voor de groepen 1-3 (4) leggen we vooral de nadruk op het begrijpend luisteren, woordenschat en de vragen die leerkrachten kunnen stellen om het redeneren over de teksten te stimuleren. De basis van deze sessie ligt in de LIST-aanpak.
- Vervolgens 3 werksessies voor de groepen 4-8, waarin we theoretische kennis uit de inleidende bijeenkomst stapsgewijs verdiepen. De deelnemers gaan meteen met eigen rijke teksten aan de slag en maken tijdens de bijeenkomst daarmee een les voor hun groep of vakgebied.
Daarnaast zijn er 2 observatiedagen samen met bijvoorbeeld de IB’er.
- De eerste observatie na de eerste scholingsbijeenkomst of na de eerste werksessie,
- De tweede observatie aan het einde van het traject met aansluitend een evaluatie- en borgingsbijeenkomst.
Het is aan te bevelen om een regiegroep te vormen die het traject op schoolniveau monitort en aanstuurt, meedenkt bij het vormgeven van de bijeenkomsten en die de contacten onderhoudt met de begeleider.
Fijn en inspirerend! M'n hoofd borrelde van de ideeën.Saskia Geujen
Leerkracht - Taalsschoollocatie, OBS De Driepas Echt
Meer informatie over Diep leesbegrip: hóe dan?
Diep leesbegrip staat voor het vanuit betrokkenheid en motivatie kunnen begrijpen, interpreteren, redeneren over, evalueren van, reflecteren op en waarderen van teksten.
De aanpak Diep leesbegrip is gebaseerd op recente wetenschappelijke publicaties. Een belangrijke publicatie is het onderzoek dat in 2019 in opdracht van het NRO (Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek) en de Inspectie van het onderwijs is uitgevoerd door Houtveen, van Steensel & de La Rie. Deze literatuurstudie had als doel inzicht te geven in de factoren die bijdragen aan begrijpend leesprestaties. Op basis van deze studie zijn 9 factoren geformuleerd die bijdragen aan het leesbegrip van leerlingen en zijn aanbevelingen gedaan voor de onderwijspraktijk. Ook in 2019 heeft de Taalunie een actieplan gepresenteerd, waarin aanbevelingen zijn gedaan om het leesbegrip en de leesmotivatie van basisschoolleerlingen in Nederland en Vlaanderen te vergroten. In 2022 verscheen vervolgens de kennisbundel ‘De zeven pijlers van onderwijs in begrijpend lezen’ (Houtveen en Van Steensel, 2022). Ook de in 2023 verschenen aanbevelingen naar aanleiding van PIRLS-2021 (Progress in International Reading Literacy Study) zijn meegenomen. Omdat Diep leesbegrip geen vaststaande methode is, wordt de aanpak continu aangescherpt aan de hand van opgedane ervaringen en van belangrijke nieuwe inzichten uit wetenschappelijk onderzoek.
De aanpak is breed gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek.
Houtveen, A., Van Steensel, R. en De la Rie, S. (2019). De vele kanten van leesbegrip. Literatuurstudie naar onderwijs in begrijpend lezen in opdracht van het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek en de Inspectie van het Onderwijs.
Pereira, C. & Nicolaas, M. (2019). Onderwijs in begrijpend lezen. Acties voor beter leesbegrip en meer leesmotivatie. Algemeen Secretariaat van de Taalunie.
Swart, N. M., Gubbels, J., in ‘t Zandt, M., Wolbers, M. H. J., & Segers, E. (2023). PIRLS-2021: Trends in leesprestaties, leesattitude en leesgedrag van tienjarigen uit Nederland. Expertisecentrum Nederlands
Van Steensel, R. en Houtveen, T. (red.) (2019). De zeven pijlers van onderwijs in begrijpend lezen. Stichting Lezen.
Praktische info
Wil je aanmelden voor dit traject? Heb je vragen of wil je meer informatie? Neem contact op met een van onze specialisten.
Michelle Bervoets- van Leeuwen, T: (06) 575 297 31, E. m.bervoetsvanleeuwen@fontys.nl
Eefje Wilmsen: T: (06) 574 835 89, E. e.wilmsen@fontys.nl