Wendbare onderwijsprofessionals
In Nederland zijn steeds meer scholen voor voortgezet onderwijs die ‘eigentijds’ onderwijs aanbieden waarin aandacht is voor doelen als zelfsturing, creativiteit, probleem oplossen, samenwerken en waar het onderwijs vaak leerlinggestuurd is. Binnen het lectoraat staat de vraag centraal wat deze ontwikkelingen in het voortgezet onderwijs betekenen voor de rollen en taken voor leraren én wat dat betekent voor de lerarenopleidingen.
Over het lectoraat
Als scholen in hun onderwijs kiezen voor andere didactische uitgangspunten, betekent dit dat leraren inhoudelijk en/of didactisch anders gaan werken (anders doen). De inhoud van het werk verandert daarmee, leraren krijgen andere rollen en dit heeft impact op hun professionele identiteit (anders zijn). De andere aanpak in het onderwijs leidt ook tot andere organisatorische keuzes in de school, zoals groepsindeling, roostering (anders organiseren). En als een school anders georganiseerd is vraagt dat ook andere manieren van samenwerken en leidinggeven (anders sturen). Deze vraagstukken zijn interessant voor het lectoraat, omdat ze gaan over veranderingen in het onderwijs en omdat het kunnen omgaan met/vormgeven aan verandering vraagt om
We onderscheiden daarbij wendbaarheid op drie niveaus:
Micro: alles wat te maken heeft met het primaire proces van onderwijs geven in de klas of de les. Een leraar moet kunnen inspelen op diversiteit bij de leerlingen, moet zijn vak op verschillende manieren kunnen aanbieden, leerprocessen van leerlingen ondersteunen etc. Dit behoort tot het ‘normale’ werk van een leraar. In de literatuur wordt dit ‘adaptive expertise’ genoemd, namelijk het kunnen inspelen van een leraar op de behoeften van de leerlingen of op gedrag in de klas.
Meso: gaat over de wendbaarheid die verwacht wordt van leraren binnen de school als organisatie. Als scholen hun onderwijs op een andere manier inrichten vraagt dit andere rollen van leraren in hun werk in de klas (micro), maar ook op schoolniveau (meso). Het Platform Eigentijds Onderwijs (Pleion) benoemt zeven rollen voor leraren: teamspeler, ontwerper, didactisch coach, pedagoog, (vak)didacticus, visionair, professional in de praktijk.
Macro: hier gaat het om de maatschappelijke positie van het beroep van leraar. De wendbaarheid heeft dan betrekking op hoe leraren zich verhouden tot de publieke opinie over onderwijs en het leraarsberoep. Dit is voor individuele leraren wellicht minder direct een issue, maar is wel van belang voor de lerarenopleidingen. De beeldvorming rond het leraarsberoep en de hardnekkige verhalen over slechte kwaliteit van lerarenopleidingen hebben impact op de status en de aantrekkelijkheid van het beroep – en dus ook op de instroom in lerarenopleidingen. Op dit niveau is het belangrijk om naar ‘buiten’ duidelijk laten zien wat het beroep van leraar inhoudt, het gaat dus vooral om de beeldvorming rondom het beroep.
Onderzoeksthema
De onderzoeksvragen van het lectoraat zijn:
1) Wat betekenen de ontwikkelingen in inhoud, vormgeving en organisatie van het onderwijs voor de lerarenopleidingen? Hoe moeten we de aankomende onderwijsprofessionals opleiden zodat zij optimaal kunnen functioneren in het onderwijs van morgen?
2) Wat betekenen de ontwikkelingen in inhoud, vormgeving en organisatie van het onderwijs voor leraren die op dit moment al werkzaam zijn in scholen voor voortgezet – en beroepsonderwijs?
Lees meer over het lectoraat
Lector
Dr. ir. Q.H. (Quinta) Kools
Lector Wendbare onderwijsprofessionalsPer 1/11 is Martin Vos, de associate lector van dit lectoraat.Quinta Kools is niet meer werkzaam bij Fontys Hogeschool.
In het lectoraat ‘Wendbare Onderwijsprofessionals’ ligt de focus op de rol van de leraar in eigentijds onderwijs.
Lees meer over Quinta KoolsKennisteam
Onderzoeksprojecten
-
Students4Change
Ontdek het Students4Change project bij Fontys, waarin docenten en onderzoekers uit acht organisaties samenwerken om de betrokkenheid en leermotivatie van leerlingen te verhogen.
Lopend
-
Samen vernieuwend Opleiden
Om te differentiëren maken leraren keuzes ten aanzien van leerdoelen, leeractiviteiten en groeperingsvormen op basis van verwachtingen die zij vormen over individuele leerlingen.
Lopend
-
SPRONG voorwaarts
Sprong Voorwaarts is een anders georganiseerd netwerk van onderwijsmensen. Met oog voor eigenheid en gelijkwaardigheid werken we samen aan toekomstgericht onderwijs.
Lopend
-
Erasmus project RAPIDE
Om te differentiëren maken leraren keuzes ten aanzien van leerdoelen, leeractiviteiten en groeperingsvormen op basis van verwachtingen die zij vormen over individuele leerlingen.
Afgerond
-
Erasmusproject ‘Developing Adaptive Expertise to foster an effective learning environment'
In dit project wordt samengewerkt met Rutger van de Sande (Fontys Lerarenopleiding Tilburg) en met partners uit Vlaanderen, Slovenie en Ierland.
Afgerond
Publicaties
- Loes van Wessum, Quinta Kools en Edith Roefs (2023). Schoolleiders reflecteren met de theezakjesmethode. Van 12tot18, mei 2023, p 42-43
- Quinta Kools, Loes van Wessum, Edith Roefs (2023). De beste scholing is in huis. Reflecteren op basis van leeractiviteiten van het team. Van 12to18,
november 2023, p38-39
- Maaike Koopman, Emma Strating, Quinta Kools, Idwer Doosje en Kristin van Lommel (2023). Geef je leerling een stem. Didactief. november 2023, p-48-
49
- Aarts, R., Roosken, Kools, Q., Schildwacht, R., Bouckaert, M., Diephuis, E., Induction for early career teachers in secundary schools: Initation, implementation and institionalization, Elsevier international journal of educational research open 2023 (4)
- Velthoven, G. (2022). 'Worden wie je wilt zijn' (2022), Een magazine over de rol van jonge docenten in de persoonsvorming van leerlingen. Fontys Lerarenopleiding Tilburg.
- Linda van den Bergh, Anje Ros, Quinta Kools, Hanneke de Laat, Petra Poelmans (2022). Begeleiden van zelfsturing en samenwerking. Actief leren in vo en mbo. Uitgeverij Coutinho, Bussum.
- Mhairi Beaton, Stephanie Thomson, Sarah Cornelius, Rachel Lofthouse, Quinta Kools, Susanne Huber (2021). Conceptualising teacher education for inclusion: lessons for the professional learning of educators from transnational and cross-sector perspectives. Sustainability 2021, 13, 2167. https://doi.org/10.3390/su13042167 .
- Quinta Kools, Maaike Koopman, Rian Aarts en Karin Derksen (2021). Opleiden en professionaliseren in leerateliers. Tijdschrift voor Lerarenopleiders, 2021 (42) pp 333-344
- Quinta Kools (2021). De kracht van kennisgedreven werken. In: Op Onderzoek uit. Drie scholen op weg naar kennisgedreven werken. VO-Raad, 2021. P 23-27.
- Quinta Kools, Rutger van de Sande & Willem Maurits (2021). Developing Student-Teachers’ Professional Inquiry Stance through Design as Research. P 67-83. In: Developing Teachers’Research Literacy: International perspectives, Pete Boyd, Agnieszka Szplit & Zuzanna Zbróg (eds) , 2021.
- Rachel Lofthouse, Mhairi Beaton, Quinta Kools & Erika Kopp (2021). Valuing knowledge exchange and professional learning for educational inclusion: understanding professional dilemmas in policy and practice contexts. Pedagógusképzés special issue 20(48), 2021/1, pp5-26.
- Quinta Kools (2021). Vignettes as tool to deal with complex situations in education, Pedagógusképzés special issue , 20(48), 2021/1, pp63-71.
- Quinta Kools en Hanneke de Laat (2020). Welke uitdagingen liggen er voor lerarenopleiders in de nabije toekomst? Een verkenning vanuit ontwikkelingen in en om het onderwijsveld. In: Oolbekkink-Marchand, H., Kools, Q., Stokhof, H. & Vervoort, M. (red) (2020).De Staat van de Lerarenopleider. Velon, p 38-42.www.velon.nl.
- Oolbekkink-Marchand, H., Kools, Q., Stokhof, H. & Vervoort, M. (red) (2020).De Staat van de Lerarenopleider. Velonwww.velon.nl.
- Quinta Kools, Helma Oolbekkink-Marchand, Anje Ros, Henderijn Heldens (2020). Wat betekende de corona-lockdown voor het hoger onderwijs? Verslag van een exploratief onderzoek.Onderzoek van Onderwijs, 49 (2), 4-6.
- Anje Ros, Helma Oolbekkink, Quinta Kools, Henderijn Heldens (2020). Wat leren we van Corona?https://didactiefonline.nl/artikel/wat-leren-we-van-corona#.XwbhTcIluLE.linkedin.
- Ellen Koop-Spoor, Marian Thunnissen, Martin Vos & Quinta Kools (2020).Faciliteren van hybride docenten binnen het VO en MBO. Interne rapportage Fontys Hogescholen.
- Quinta Kools en Loes van Wessum. (2020). En wat heb je geleerd?’ Een model om in gesprek te gaan over professionalisering. Tijdschrift voor Lerarenopleiders (41), 193-201…
- Maaike Koopman, Rian Aarts, Jos Hulsker, Jeroen Imants, Quinta Kools (2019). Het leren en de leeropbrengsten van docenten en studenten in leerateliers. Pedagogische Studiën (96) 378-400.
- Rian Aarts, Rita Schildwacht & Quinta Kools (2019). Training Coaching met Videofeedback. Ondersteuning van beginnende leraren door professionalisering van coaches. In: Schellings, G., Helms-Lorentz, M., & Runhaar, P. (2019). Begeleiding startende leraren. Praktijk en theorie. Garant, Antwerpen-Apeldoorn. P 143-161
- Kools, Q., van Schaik, M. & Struik, J. (2019). Van strakke structuur naar vrijheid in vorm: een nieuwe aanpak voor het bacheloronderzoek binnen Fontys lerarenopleiding Tilburg. Tijdschrift voor Lerarenopleiders, 2019, (1), 67-73
- Quinta Kools, Marian Thunnissen, Petra Poelmans (2019). Opleiden voor hybride loopbanen, een verkenning. Fontys Hogescholen, interne rapportage.
- Van Wessum, L., & Kools, Q (2019). Professionele groei van leraren en andere onderwijsprofessionals. Grip op leren. Oud-Turnhout/’s Hertogenbosch: Gompel & Svacina.
- Rian Aarts, Quinta Kools en Rita Schildwacht (2019) ‘Providing a good start. Concerns of beginning secondary school teachers and support provided’, European Journal of Teacher Education https://doi.org/10.1080/02619768.2019.1693992
- Quinta Kools (2019). Op verkenning in eigentijds onderwijs: input voor opleiders. Tijdschrift voor Lerarenopleiders 40 (4), pp 331-338
- Koopman, M., Aarts, R., Hulsker, J., Imants, J. & Kools, Q. (2019). Het leren en de leeropbrengsten van docenten en studenten in leerateliers. Pedagogische Studiën (96) 378-400
- Quinta Kools, Marian Thunnissen, Petra Poelmans (2019). Opleiden voor hybride loopbanen, een verkenning. Fontys Hogescholen, interne rapportage.
- Van Wessum, L., & Kools, Q (2019). Professionele groei van leraren en andere onderwijsprofessionals. Grip op leren. Oud-Turnhout/’s Hertogenbosch: Gompel & Svacina.
- Rian Aarts, Quinta Kools en Rita Schildwacht (2019) ‘Providing a good start. Concerns of beginning secondary school teachers and support provided’, European Journal of Teacher Education https://doi.org/10.1080/02619768.2019.1693992
- Ronald Keijzer & Quinta Kools (2018) ‘Mathematics teacher educators’ professional development as a by-product of practice based research: the ELWIeR research group. EAPRIL Conference proceedings 2018, November 12 – November 14 ,2018 Portorož, Slovenia. pp 21-36
Documenten
Uit het lectoraat
Overig
In deze podcast gaat Quinta Kools, lector ‘Wendbare Onderwijsprofessionals’ bij Fontys Lerarenopleiding Tilburg, in gesprek met Elly Loman, rector van het Hyperion Lyceum in Amsterdam. Zij praten over rollen, taken en bijzonderheden van het leraarsberoep anno nu.
Lector Helma Oolbekkink van de HAN gaat in gesprek met onze lector Quinta Kools. Samen bespreken ze de uitdagingen in de relatie tussen stuurkracht van leraren en de wendbaarheid van onderwijsprofessionals binnen de school.