Vakdidactiek van de gammavakken
Over het lectoraat
Van augustus 2017 tot september 2020 opereerde bij Fontys Lerarenopleiding (FLOT) het lectoraat Vakdidactiek van de gammavakken onder leiding van lector Hanneke Tuithof. Op deze website laten we de opbrengsten van dit lectoraat zien. In het lectoraat werd het perspectief van vakdidactische kennisontwikkeling gebruikt om onderzoek te doen naar de didactiek van de gammavakken afzonderlijk, maar ook om te kijken naar de raakvlakken voor samenwerking tussen de gammavakken in het voortgezet onderwijs en de lerarenopleiding.
Promotieonderzoek Hanneke Tuithof
De vakdidactische kennisontwikkeling van Nederlandse ervaren geschiedenisdocentenLector
Hanneke Tuithof zet haar werk voort als vakdidacticus geschiedenis+gammavakken bij de Universiteit Utrecht. Zij zal daar haar onderzoek naar vakdidactische kennisontwikkeling en samenwerking tussen gammavakken (M&M) vervolgen. Het landelijke kernteam M&M-didactiek en de projectgroep Mens & Maatschappijvakken zullen door blijven gaan. Ook zal Hanneke lid blijven van de hoofdredactie van het tijdschrift Dimensies over gammadidactiek (https://www.dimensies.nu/), is zij eindredacteur van een handboek voor gammadidactiek in ontwikkeling en heeft zij met Bram de Wever, Firien Dubben en Lian van de Wiel de stichting Humanasium opgericht voor scholen die zich willen profileren.
En last but not least, zat Hanneke in de cie herijking Canon van Nederland en daarin staan allerlei haakjes om M&M-onderwijs vorm te geven, zoals de zeven thematische hoofdlijnen. Zie daarvoor de poster en het rapport op https://www.canonvannederland.nl/nl/downloads.
Kenniskring
De kenniskring hield zich bezig met praktijkonderzoek naar vakdidactische kennis en bestond uit Hanneke Tuithof en vijf vakdidactici van gammavakken Jefta Bego (maatschappijleer), Eefje Smit (aardrijkskunde), Tuur de Beer (levensbeschouwing), Tim Simonse (economie) en Annemieke Verharen (geschiedenis). Zij hebben allen een sterke positie in de lerarenopleiding (FLOT) en veel contacten in het werkveld. Zij voelen zich betrokken bij landelijke ontwikkelingen ten aanzien van hun schoolvak en hebben een link met een vakorganisatie. De opbrengsten van hun onderzoek vind je hieronder per kenniskringlid aangegeven. De kenniskringleden van het lectoraat zullen hun onderzoeksopbrengsten gebruiken in hun onderwijs bij FLOT. Eefje Smit hoopt verder te gaan met een promotieonderzoek bij de HU.
Ontwikkelgroep M&M
Als buitenkring van het lectoraat opereerde de ontwikkelgroep M&M, waarvan vakdidactici en vertegenwoordigers van vakorganisaties deel uit maakten (HAN, HU, FLOT, SLO, VGN, KNAG, VECON, NVLM). Deze ontwikkelgroep krijgt na het beëindigen van het lectoraat een vervolg als het landelijke kernteam M&M-didactiek. Aan dit team is een Projectgroep Mens- & Maatschappijvakken gekoppeld die in 2019 is gestart met 12 vo-scholen en opleiders vanuit 3 lerarenopleidingen. Deze groep lerarenopleiders en docenten komt twee keer per jaar bij elkaar om ervaringen en materiaal uit te wisselen.
De Ontwikkelgroep zal in de zomer van 2020 een tweede publicatie opleveren: een handreiking voor de samenwerking tussen de M&M-vakken. Deze handreiking zal door de SLO als website worden gepubliceerd.
Opbrengsten
We hebben binnen het lectoraat allemaal onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van vakdidactische kennis van docenten (in opleiding). En we hebben gewerkt met het model van PCK oftewel vakdidactische kennis (Tuithof, 2017).
Animaties/Video's
Tips voor lerarenopleiders om te werken aan vakdidactische kennisontwikkeling
Conclusies uit het onderzoek en praktische adviezen voor docenten gamma in het vo