Vitalis | December 2020

In een eerder nieuwsbericht hebben wij jullie als lezers meegenomen in hoe het thema autonomie in coronatijd via de zogenaamde ‘Autonomie Challenge’ onder de aandacht is gebleven.

Uit de resultaten van de 'Autonomie Challenge' en de opgehaalde verhalen m.b.t. autonomie bij de bewoners, de zogeheten verhalenworkshop, zijn belangrijke thema’s naar voren gekomen. Het thema ‘ken je cliënt’ is door medewerkers van het ZIC als heel belangrijk aangemerkt om de bewoners goed te kunnen verzorgen en te ondersteunen bij het maken van bijvoorbeeld eigen keuzes, oftewel in hun autonomie.

Dit heeft ertoe geleid dat leden van de onderzoeksgroep twee werkvormen rondom het thema ‘ken je cliënt’ voorbereid hebben, namelijk ‘praatkaarten’ en de app ‘Dat ben ik’ van de Alzheimer stichting. Het doel van de werkvorm is de bewoners beter te leren kennen (‘Ken je cliënt’), zodat medewerkers de bewoners (nog) beter kunnen ondersteunen in hun autonomie.

Praatkaarten

Op basis van onderwerpen die te maken hebben met het ondersteunen van de bewoners in hun autonomie is voor elke huiskamer een koffer met praatkaarten gemaakt. In de koffers zitten kaarten met thema’s zoals: uiterlijke verzorging, hobby’s/vrije tijd/passende activiteiten, eten en drinken, vaste gewoonten, samenwonen met mede- bewoners en relaties/contacten.

Op een geschikt moment kunnen medewerkers met behulp van kaarten uit de koffer (en eventuele hulpvragen die op de achterkant staan) een gesprek voeren met een bewoner.

App ‘Dat ben ik’

Met behulp van onderwerpen/filmpjes uit vroeger jaren uit de app ‘Dat ben ik’, zoals bv. sportevenementen, tradities etc. gaan medewerkers op een geschikt moment een gesprek aan met een bewoner.

Per werkvorm is een uitgebreide handleiding gemaakt die medewerkers per mail en bijgevoegd bij de koffertjes met praatkaarten hebben ontvangen.

Aan medewerkers is gevraagd om uitkomsten van de gesprekjes op twee manieren te delen met collega’s:

• Belangrijke uitkomsten van het gesprek geef je door aan de contactverzorgende, zodat deze verwerkt kunnen worden in het  zorgplan.
• Schrijf 1 of meer interessante weetjes die je hebt opgedaan over een bewoner op de flap-over met ‘Wist je datjes’.

Inmiddels zijn er heel wat gesprekjes gevoerd waarin medewerkers iets nieuws te weten zijn gekomen over de cliënt, zoals bv. normen, waarden en interesses.

Hieronder een paar voorbeelden.

Wist je dat:

• Dhr. X. democraat is, maar anderen graag in hun waarde laat. Dhr. vroeg wie de nieuwe Amerikaanse president wordt. Hierop volgde een gesprek over normen en waarden en zijn democratische voorkeur.
• Mevrouw Y. het erg fijn vindt om er verzorgd uit te zien en om na de ochtendzorg lippenstift op te krijgen.
• Dhr. Z. een gekookt eitje lekkerder vindt dan eiersalade op zijn boterham.

Opbrengst van de werkvorm:

• Een fijn gesprek (bv leuk, gezellig, goed, diepgaand, breed) [4 x aangegeven]
• Zorgverlener kwam iets nieuws te weten over de cliënt (bv normen, waarden, interesses) [4 x aangegeven]
• Zorgverlener was alert op een geschikt moment (bv toen cliënt een helder moment had, wanneer er iets op televisie gebeurde waarop cliënt in geïnteresseerd was) [3 x aangegeven]

• Bewoner werd meer open naarmate het gesprek zich vorderden [1 x aangegeven]

  Op het voorbeeld is te zien hoe een medewerker aangeeft dat zij met behulp van de praatkaarten een diepgaand gesprek krijgt met een bewoner die eerst een gesloten houding heeft, zie emoticons met cijfers 1 en 2.

  Een belemmerende factor was is in dit geval dat collega’s reageren op de vragen die gesteld worden waardoor cliënt afgeleid wordt en het moment voorbij gaat.

  

Op dit moment wordt er door leden van de onderzoeksgroep nagedacht over een ludieke werkvorm. Een werkvorm waarin de “Wist je datjes” kunnen worden gedeeld met het team. Op deze manier vieren we behaalde successen en wordt opgehaalde informatie meteen gedeeld met het team.

De werkgroep wil verder graag vermelden dat Roel als betrokken psycholoog het initiatief heeft genomen om met een collega uit verschillende circulerende vragenlijsten één formulier te ontwikkelen. Dit formulier kan binnen heel Vitalis gebruikt worden in de periode kort na de opname van een cliënt om zo meer te weten te komen over diens achtergrond, gewoontes etc..

Al met al een mooi resultaat waar het ZIC-team trots op mag zijn!

Werkgroep onderzoek Autonomie in Samenspraak; Sandra, Bianca, Sylvia, Myrtle, Kristel, Roel en Donna.