Omgaan met slaapproblemen

Kom je moeilijk in slaap? Een goede nachtrust is één van onze basisbehoeften als mens, maar helaas niet altijd vanzelfsprekend. Wat kun je doen als je kampt met slaapproblemen?
Wat is het?

Een goede nachtrust is één van onze basisbehoeften als mens. Wat voor de ene student inhoudt dat die zeker 8 uur per nacht slaap nodig heeft, zijn er ook die voldoende hebben aan 6 uur, het verschilt per student. Soms lukt het slapen niet, woelen, draaien, piekeren, te energiek zijn en je gedachtes schieten alle kanten op. Terwijl het vorige week zo goed ging. De volgende ochtend merk je dat je je gedachtes er niet bij kan houden, het lukt je niet te concentreren, te luisteren in de colleges en te studeren. Andere gevolgen kunnen zijn dat je sneller geïrriteerd bent, wat prikkelbaarder, vertraagde mentale én fysiek reacties hebt. De ernst van deze gevolgen is afhankelijk van de mate van slaap deprivatie. Een nachtje weinig slaap valt te overzien, maar een paar nachten is echt wel merkbaar in je dagelijks functioneren. En kan knap lastig zijn. 

Wat kun je zelf doen?

In de middag lijkt een dutje doen een goede oplossing. Niet doen! Wanneer je in de middag gaat slapen, ga je juist met minder behoefte aan slaap naar bed. Als het echt niet anders kan, zorg dat je niet langer dan een uurtje slaapt, en niet later dan 15.00 uur. Daarnaast zijn er een aantal dingen die je zelf kunt doen, om je slaap zo optimaal mogelijk te maken, zogenoemde ‘slaaphygiëne’. Hieronder noemen we er een paar:

  • Probeer dagelijks rond dezelfde tijd naar bed te gaan en op te staan, zo “weet je systeem” dat je gaat slapen: als je slaapcyclus een regelmatig patroon kent, dan voel je je beter.
  • Onderneem geen intensieve cognitieve, emotionele en/of fysieke actie voor dat je gaat slapen, geef jezelf de ruimte om “af te schakelen”, om in ontspanning te komen: luister naar muziek, lezen is ook prima, mits het ontspannend is.
  • Geen zware maaltijd vlak voordat je gaat slapen en let op met alcohol en cafeïne.
  • Vermijdt schermen voor het slapen gaan. Leg je smartphone weg.
  • Zorg ervoor dat het comfortabel is, al is je studentenkamer nog zo klein, doe een raam open, schoon dekbed, als het lawaaierig is dan zijn wellicht oordopjes een idee of een slaap masker bij een te lichte kamer.

Ook kunnen spanning en stress behoorlijk verstorend werken op de nachtrust. Leg pen en papier naast je bed. Dan kun je eventuele piekergedachten van je af schrijven, zodat je er de volgende dag, met een helder hoofd, nog eens over na kunt denken. Ons brein heeft ’s avonds en ’s nachts namelijk de neiging om in cirkeltjes te blijven denken en geen goede nieuwe oplossingen te kunnen bedenken.

Belangrijk is je huisarts te raadplegen wanneer de klachten te lang duren en je merkt dat je je steeds slechter gaat concentreren. 

Sfeerafbeelding Fontys